Ronald Rijken | KLANKGAT

nov, 2023

GOAT is dé publiekstrekker op derde dag FAQ festival
Het is verfrissend hoe Japanse artiesten heel anders omgaan met elektronische muziek

Een keur aan muzikanten zoals GOAT, Koshiro Hino, Tot Onyx en Manisdron passeert de revue in de Verkadefabriek en Willem Twee op de derde dag van het FAQ festival.

Gewoontegetrouw wordt deze dag afgesloten met een Club Night. Deze keer niet in de Verkadefabriek of Willem Twee maar in de Barkade op de Tramkade.

De sessies van Stef Veldhuis en Pak Yan Lau heb ik moeten overslaan door andere verantwoordelijkheden. Jammer, maar je kan niet alles volgens plan waarmaken. De rest van het avondprogramma wenkt en om 20:00 uur staat de Japanse band GOAT geprogrammeerd.

GOAT

GOAT komt uit Osaka, Japan, en is een vijfmansformatie. Het hart van de band wordt gevormd door de twee slagwerkers. Bas, gitaar en saxofoon maken de setting compleet. Het slagwerk is bepalend, de ritmes zijn complex en toch altijd goed te volgen. Er zijn veel raakpunten met het dance-genre.

Ik vermoed dat de slagwerkers inspiratie putten uit de aloude Japanse traditie van de Taiko. De Taiko maakt onderdeel van het Japans traditioneel theater, festivals en muziekgenres. Maar meer moet je er ook niet van maken. GOAT is lekker eigenzinnig en dé publiekstrekker van deze avond.

Het is echt volle bak in de Clubzaal van de Verkadefabriek. Ik zie vele hoofden meeknikken met het ritme. Het is jammer dat de stoelen niet zijn weggezet want dit is echt geen set om erbij te gaan zitten.

Elektronica is af en toe ingebed in de composities maar is eigenlijk marginaal te noemen. Het zijn de percussies die minimaal veranderen en je aandacht blijven vasthouden. GOAT is enig in zijn soort en al om die reden meer dan de moeite waard.

Klara Lewis en Nik Colk Void

Bijna meteen na GOAT staan Klara Lewis en Nik Colk Void op de timetable gepland. Zij spelen in de Studio Zaal van de Verkadefabriek. In het aartsdonker posteren twee vrouwen zich achter een tafel met het vertrouwde display van een elektronica set.

Veel draden en pluggen verbonden aan synthesizers en modulators. Geluiden en beats stormen op je af en dompelen je onder in wat dit Zweeds/Brits duo onder elektronische muziek verstaat.

Norbert Möslang

Was het aartsdonker bij Klara Lewis en Nik Colk Void, bij de Zwitser Norbert Möslang in de Kleine Zaal van de Verkadefabriek is het pikkedonker.

Möslang staat bekend als componist van filmmuziek. De klanken die hij voortbrengt gedijen goed in deze duistere zaal.

Koshiro Hino

In de Clubzaal staat Koshiro Hino met zijn soloproject YPY. YPY kenmerkt zich door polymetrische percussie, je hoort meerdere ritmes tegelijkertijd. Niet zo vreemd als je bedenkt dat Hino onder meer nummers schrijft voor GOAT.

Koshiro is een legende in de wereld van de elektronische muziek en FAQ festival mag zich rijk rekenen met zo’n artiest.

Tot Onyx

Het is moeilijk te achterhalen wat je met Tot Onyx (Tommi Tokyo) aan moet. Het is een mix van griezelige elektronische, spookachtige stemmen, hard industrieel gekletter en onsamenhangende ritmes. Maar bovenal is zij meeslepend, fascinerend, spooky, bovennatuurlijk. Een mix van Japanse manga enTeutoonse bombast, een sjamaan afkomstig uit de diepste krochten van de hel.

Tommi Tokyo heeft haar gezicht wit gekalkt dat sterk contrasteert met haar lange zwarte haar. Zij staat niet stil en draait aan knoppen vanachter een hele hoge tafel op het podium van Willem Twee.

Het is jammer dat er zo weinig mensen aanwezig zijn, want haar set/act is indrukwekkend. Het sobere maar effectieve rode licht versterkt dit optreden. De geluids- en lichttechnicus van dienst heeft voor deze opzet gekozen, waarvoor hulde.

Thomas Lehn Synklavia

Thomas Lehn speelt in de Kleine Zaal van de Verkadefabriek. Deze Duitse musicus heeft voor het stuk Synklavia de piano verbonden aan een analoge synthesizer.

Deze synthesizer-geprepareerde piano kan zowel akoestische klanken elektronisch moduleren als deze gebruiken als spanningen om de synthesizer te sturen. Het stuk wordt live uitgevoerd en komt op de verstilde momenten het meest tot zijn recht.

Manisdron

Als de solist Manisdron keert Takafumi Okada, de drummer van GOAT, terug in de Clubzaal. Het is een strak en intens spel en op gezette momenten zelfs dansbaar. Ik zie in ieder geval een aantal mensen dansen. Ook nu hebben de meeste mensen besloten om erbij te gaan zitten.

Als Manisdron begint te zingen is dat sterk vervormd en lijkt het of hij geesten aanroept. Net als Tot Onyx is hij sjamanistisch te noemen. Het is een sterke act. Ik speel met de gedachte dat hij en Tot Onyx een geweldig gelegenheidsduo zouden vormen. Hoe demonisch zou dat zijn?

De inbreng van Japanners is dit jaar groot en levert uitvoeringen op die je van Westerse musici niet snel zal krijgen. Dat is verfrissend en smaakt naar meer.

nov, 2023

Asuna trakteert zijn gaste op vallend snoepgoed
FAQ festival op vrijdag met sterke Japanse bezetting en spectaculaire set van Britse vader en zoon

De tweede dag – vrijdag – van het FAQ festival opent met het stuk Falling Sweets/Afternoon Membranophone van de Japanse musicus Asuna Arashi. Daarna zorgt soundartist Tomoko Sauvage voor de nodige zen met haar keramische kommen gevuld met water. De Britten Mark Fell en Rian Treanor (vader en zoon) laten de fundamenten van de Toonzaal daveren met hun elektronische muziek.

Asuna

De Toonzaal heeft een flinke remake ondergaan voor de set van Asuno Arashi. In het midden van de zaal staat een tafel vol snoepgoed en muziekinstrumenten. Dit alles wordt geflankeerd door twee publieksruimtes. Boven de tafel hangen gekleurde plastic linten aan een rek. Het moet een kroonluchter voorstellen. Aan elke lint is snoepgoed gehecht dat of wordt geplukt of in de loop van de set belandt op de platte instrumenten (zie onderstaande foto).

Asuna die in 2021 al eerder te gast was bij FAQ, komt nu met Falling Sweets/Afternoon Membranophone. Het gaat over een man die een tafel dekt met allerlei snoepgoed, omdat een vriendin voor de eerste keer op visite komt. Als zij arriveert, ook met snoep, kan de lunch beginnen.

Vooraf geeft Asuna een elektronisch gestuurde demonstratie op een membranofoon, in dit geval een middelgrote trom. Door aan de schroeven te draaien spant en ontspant hij het vel en verandert de toonhoogte. Ook ronde snoepjes komen op de trom terecht dat een ratelend effect krijgt.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Falling Sweets is het tweede onderdeel. Asuna en Rima zitten aan tafel en eten de snoep op met mes en vork. Het is een performance met een hele lichte toon en vol kleur. Naargelang de lunch duurt vallen steeds meer snoepjes op de elektronische muziekinstrumenten. Uit twee bidons stroomt een heel dun straaltje drank in de wijnglazen. Als die bidons leeg zijn en de wijnglazen gevuld, eindigt deze speelse elektronische act.

Tomoko Sauvage

In Podium Azijnfabriek staat de tweede set van deze FAQ vrijdag gepland, die van Tomoko Sauvage (JP/FR). Eigenlijk zou zij ook optreden in de Toonzaal maar het optuigen en afbreken van de voorafgaande set van Asuna nam te veel tijd in beslag. In 2012 zag programmeur Rikkert Brok Tomoko op een festival in Duitsland en heeft haar onthouden.

Kommen water met subaquatische versterking

Tomoko maakt gebruik van kommen gevuld met water die met onderwater versterkers verbonden zijn aan haar elektronische apparatuur. Door met haar vingers door het water te gaan of druppels in de kommen te sprenkelen ontstaat een aangenaam verstilde klankkleur. Haar bewegingen versterkt door haar zittende act suggereren een spirituele meditatie, bijna op Zen hoogte. Het weinige theaterlicht draagt bij aan die diepe concentratie die zij weet op te wekken.

Mark Fell & Rian Treanor

De trouwe FAQ fans spoeden zich na de act van Tomoko Sauvage terug naar Willem Twee Toonzaal. Daar staan een vader en zoon hen op te wachten. Geen spoor meer van de Falling Sweets set, alleen een kaal podium waar de grote theaterlichten voor een deel naar beneden zijn gebracht, gericht op het publiek. Daarachter staan Mark Fell (de vader) en Rian Treanor (de zoon) klaar om te beginnen.

Mark Fell heeft een grote staat van dienst die hij de afgelopen dertig jaar heeft opgebouwd. Zijn werk beslaat vele velden en disciplines zoals film, dans, filosofie, politiek. Vanavond staat hij samen met zijn zoon Rian en dat is een unieke aangelegenheid. Vader en zoon hebben nooit live met elkaar samengespeeld. Nu hier bij FAQ 2023 is het dan zover.

De set begint subtiel en afwachtend. Het lijkt of de twee mannen niet zeker zijn welke weg, welk spoor ze in willen slaan. Er is voor het publiek ook helemaal geen visueel houvast en is deze act derhalve geheel audio.

Het duurt toch nog even voordat ze zeker weten dat de gekozen richting de juiste blijkt te zijn. Maar dan gaan ook alle remmen los en is er geen ontkomen meer aan. Een helse kanonnade breekt los, een spervuur aan diepe pulsen die je onderbuik raken. Het is een algehele sensatie op je lichaam.

Een indrukwekkende set die na afloop door een joelende en fluitend publiek wordt onthaald met terecht gejuich en langdurig applaus..

Kijk op boomkat.com voor hun werk.

nov, 2023

FAQ festival viert 50 jaar Serge Modular
Openingsdag in de Toonzaal met Serge-specialisten Thomas Ankersmit en Floris Vanhoof

FAQ festival zou FAQ festival niet zijn als het het 50-jarig bestaan van de Serge Modular niet zou vieren. De viering vindt uiteraard plaats in De Toonzaal, de wieg van het FAQ festival dat sinds een aantal jaren een onderdeel uitmaakt van November Music.

Voor deze speciale Serge Modular avond zijn Floris Vanhoof en Thomas Ankersmit uitgenodigd.

50 jaar Serge Modular

De eerste Serge Modular kwam uit in 1973. De Amerikaans-Russische bedenker Serge Tcherepnin ontwierp een elektronisch instrument met meer functies dan de bestaande instrumenten van Moog, ARP en Buchla.

Floris Vanhoof

Deze slideshow vereist JavaScript.

“Een Serge modular is een elektronisch instrument maar dan heel open gebouwd. Bepaalde elektronische instrumenten hebben een aantal functies. Maar een Serge heeft meerdere functies waardoor je een veel beter spectrum aan klanken kan genereren.”

Aan het woord is Floris Vanhoof die het FAQ festival 2023 opent met twee stukken op zijn Serge Modular. Zijn trefwoorden zijn open design, electric noise, manual. Alles zo handmatig mogelijk tijdens een live-set.

De display (of wat daar voor door moet gaan) op de houten tafel oogt chaotisch, random. Meer pluggen, draden, apparaten dan je gewend bent maar ook klassieke Coca Cola flesjes en flacons vloeibare zeep. Dat vraagt om uitleg.

“Ik heb zeepsop in een flesje gedaan en dan schijn ik met een laser door die zeepsop. Normaal gebruik ik leds om kamer te verlichten, stroom erin en licht eruit. Ik keer dat proces om en schijn licht in de led en laat er stroom uitkomen waardoor als je de stroom versterkt, er geluid ontstaat. En waardoor je in alle variaties naar licht en geluid kan luisteren*.”

Op het scherm zie je het gelaserde beeld van de zeepsop en hoor je tegelijkertijd het gemanipuleerde geluid met behulp van zijn zeer persoonlijke versie van de Serge Modular.

Om deze bijzondere set beter uit te laten komen, gaan alle theaterlichten uit. Licht en geluid raken er intenser door. Het tweede en kortere stuk heeft hij deels gemaakt in de Willem Twee Studio’s.

Thomas Ankersmit

De set van Thomas Ankersmit is geheel anders dan die van Floris Vanhoof. Met zijn Serge Modular-synthesizer produceert hij soundscapes die ijl en zeer gedetailleerd klinken om ze af te wisselen met brute kracht.

In tegenstelling tot zijn voorganger maakt Thomas geen gebruik van visuele middelen. Geluid, noise en ritme roepen sowieso allerlei associaties op. Flarden van de speelfilm Tenet van Christopher Nolan schieten door mijn hoofd.

De set is klassiek in opzet maar de kracht van de Serge Modular is weer ontegenzeggelijk aangetoond.

Let’s Paint TV

FAQ haalt altijd een soort sidekick binnen die op meer luchtige wijze de elektronische muziek benadert. Deze keer is het de act Let’s Paint TV, een Amerikaanse televisieshow gepresenteerd door kunstenaar John Kilduff.

In de foyer van de Toonzaal zal John Kilduff alle drie dagen zijn show opnemen voor live publiek.

*Floris Vanhoof heeft een audio-visuele studie genoten en de verbinding van beeld en geluid komen daaruit voort. Bij zijn live acts maakt hij gebruik van een projector.

okt, 2023

Wannes Cappelle neemt je mee in zijn levenswandel
Engelstalige covers in het West-Vlaams klinken bekend en tegelijk onbekend in het oor

Wannes Cappelle geboren en getogen in West-Vlaanderen toert op dit moment door Nederland samen met ‘buddy’ Frans Grapperhaus. Zaterdag 28 november zijn ze in Willem Twee Toonzaal. Op het podium staan een aantal klassieke lampenkappen met kwastjes aan de onderkant van de kap. De bedoeling wordt snel duidelijk.

Wannes Cappelle

Deze slideshow vereist JavaScript.

Jaren geleden zag ik Wannes Cappelle als zanger van de Nederlandse band Roosbeef op een festival en vond de band erg leuk. Reden genoeg om hem weer te zien hier in Den Bosch in het gezelschap van Frans Grapperhaus op cello.

Pal voor het verschijnen van Wannes en Frans worden de toneellichten gedimd en moeten we het doen met het schijnsel van die klassieke lampenkappen. De toon is gezet. Wannes achter de elektronische piano zet in met het nummer Bouwt ip mie van het album Nie Vo Kinders (2014) van de band Het Zesde Metaal.

Het technisch team van Wannes draait ook aan de knoppen van het licht en geluid. Vooral het licht (lampenkappen) speelt een belangrijke rol in deze set met grote slagschaduwen die zorgen voor een dramatisch effect op de muren van deze voormalige synagoge.

West-Vlaams dialect

Voor een Nederlands publiek klinkt het West-Vlaams eigenlijk als een vreemde taal. De woorden doen bekend aan maar ook weer niet (hier kan je tekst van Bouwt ip mie lezen). Het West-Vlaams is een mooie zangtaal en daarom laat ik de teksten voor wat ze zijn als ik het niet kan volgen. Meerdere nummers van deze avond zijn waarschijnlijk om die reden vernederlandst.

Wannes maakt er een gezellige avond van in een goed bezette Toonzaal. Zijn zachtaardige grappen slaan aan en hij keuvelt erop los. Hoe hij in zijn jonge jaren een singer-songwriter wilde worden, maar gezien zijn zwaar West-Vlaams accent er toch maar vanaf zag om een Engelstalige carrière na te jagen.

Vóór elk lied vergast Wannes zijn publiek op amusante anekdotes. Dat God onmiddellijk straft en hoe hij denkt over een wereldwijde koffie agglomeraat. Over een gedenkwaardig optreden op het Dranouter festival en een unieke eerste single die zelfs nog niet uit het plastic is gehaald. Het toeren met broeder Dieleman en Frans Grapperhaus en nog veel meer. Zo krijgen we een mooi kijkje op zijn levenswandel.

Als toegift spelen Wannes en Frans Ploegsteert van het gelijknamige album van Het Zesde Metaal en de We stoan nog rechte een West-Vlaamse cover van I’m Still Standing van Elton John.

zang, gitaar, piano: Wannes Cappelle
cello: Frans Grapperhaus

Setlist: Bouwt ip mie, Appartementje, Redens, Arrie, Dien blik, Moeder Aarde, Da bestoa nie, Lanza, Gie zijt, Ge zwiegt, Keuning van de jacht, Geld, Ploegsteert en We stoan nog rechte

okt, 2023

Velocity Made Good maakt er een feest van
Live drums en gitaar kruisen moeiteloos door de loops van de beats en tonen uit synthesizers en laptop

Ik interviewde Thomas Venema en Wytse Dijkstra van Velocity Made Good (VMG) afgelopen september in Willem Twee Studio’s. Ze waren daar aan het stoeien met analoge synthesizers. De geluiden die ze in en op de Waddenzee opnamen, verwerkten ze naar een liveset dat nu met Popronde Den Bosch in Willem Twee voor de eerste keer te horen is. Een echte primeur voor Den Bosch.

Velocity Made Good

Deze slideshow vereist JavaScript.

De soundcheck heeft nogal veel voeten in de aarde. Het zit ‘m voornamelijk in de laptop van Wytse Dijkstra. Na veelvuldig heen en weer geloop van de geluidstechnicus kan uiteindelijk de duim omhoog.

VMG aarzelt geen moment en zet zonder mededogen meteen hard in. Een golf van razende tonen en knalharde beats barst los, begeleid door de lichtbundels van de nieuwe lichtinstallatie van Willem Twee. Fantastisch allemaal. Het publiek is er even stil van en laat het over zich heen komen.

Thomas Venema vertelde in het interview dat de geluiden van de mast van hun zeilboot verwerkt is in hun liveset. Maar als je weet dat het er zit dan…. Dat is ‘m. Den Bosch wordt sowieso de eerste plek waar we het zullen gaan spelen, beloofde hij. Bij deze is die belofte ingelost.

Deze slideshow vereist JavaScript.

©Mickey Obo Photo

Thomas pakt de microfoon en vraagt de mensen om dichter bij het podium te gaan staan. “We gaan lekker dansen.” Daar hebben de mensen wel oren naar. Popronde Den Bosch nadert zijn einde en dan is het zoals gebruikelijk de beurt aan de electronica en dance. En zwijgen de scheurende gitaarbands.

Hoewel dat ook niet helemaal het geval is, want op sommige tracks pakt Thomas zijn elektrische gitaar en zit Wytse achter de drumkit. De set komt goed op stoom en deze techno show van Velocity Made Good houdt tot het eind de grip goed vast.

Foto’s: Mickey Obo Photo
Lees het interview met Velocity Made Good.

okt, 2023

Luke Stewart Silt Trio avant garde in De Toonzaal
Beukende beats, diepgravende composities, furieuze uithalen van top internationale progressieve jazz

Het Luke Stewart Silt Trio speelt in de Toonzaal en hoe uniek is dat. Woensdag 4 oktober speelden Luke Stewart, Chad Taylor en Brian Settles in jazztempel het Bimhuis te A’dam en de volgende dag hier in Den Bosch. Vrijdag zijn ze in Salzburg, Oostenrijk. Vervolgens toeren ze naar Italië en Duitsland. Het is de Toonzaal gelukt dit trio te strikken en dat verdient alle lof, want Luke c.s. horen tot de top van de moderne, progressieve jazzscene.

Luke Stewart Silt Trio

In de Toonzaal introduceert Luke Stewart op contrabas zijn veelzijdige trio met drummer Chad Taylor en tenor-saxofonist Brian Settles. Het vorig jaar uitgekomen album The Bottom werd in uiteenlopende media de hemel in geprezen.

Van dat album spelen ze een aantal nummers waaronder Roots, Circles en Dream House. Deze nummers zijn representatief voor waar deze muzikanten voor staan, roots, ritmische beats, wilde hardbob en coole jazzclassic.

Deze slideshow vereist JavaScript.

De opkomst van het drietal is al een statement op zich. Met tinkelende belletjes in de hand verschijnt Luke als een soort sjamaan maar dan eentje uit New Jersey, in de Toonzaal. Drummer Chad Taylor produceert ijle klanken op een basic Lyre harp van hout die zelfgemaakt lijkt te zijn. Roots muziek uit de onmetelijke savannes van Oost-Afrika om te benadrukken dat hun sound geworteld is in traditie.

Die harp komt nog een paar keer terug in de avond die vol is van energie, kakofonie, bebop, smooth jazz en big city beat. Alle drie zijn het voortreffelijke muzikanten die hun instrument volledig hebben ingebed zowel fysiek als mentaal. Het schijnbare gemak is bedrieglijk, het is het resultaat van toewijding en veel live optredens.

Het toonaangevende DownBeat Magazine noemde Luke Stewart onlangs “een van de 25 meest invloedrijke jazzartiesten van zijn generatie”. Hij behoort tot de voorhoede van een internationale horde jazzmuzikanten. Stewart is lid van verschillende wereldschokkende ensembles, waaronder Irreversible Entanglements en Heroes Are Gang Leaders.

Luke Stewart Silt Trio:
Luke Stewart – bas
Chad Taylor – drums
Brian Settles – saxofoon

sep, 2023

Velocity Made Good op zoek naar nieuwe geluiden
Willem Twee studio's heeft dezelfde diepgang als wat ze op het Wad hebben aangetroffen

Velocity Made Good – dat zijn Thomas Venema en Wytse Dijkstra – speelt 6 oktober op Popronde Den Bosch in Willem Twee Poppodium. In het weekend van 16 en 17 september maakt het duo opnames met behulp van de unieke analoge apparaten van de Willem Twee studio’s.

Ze hopen de opnames op een later tijdstip uit te brengen maar sowieso krijgt Den Bosch de première van die opnames als ze hier op vrijdag 6 oktober optreden.

Velocity Made Good

Thomas Venema en Wytse Dijkstra komen uit Leeuwarden, Friesland en ondernamen een zoektocht naar wat ze mooi vinden. Dat leidde tot een zeiltocht van twee weken op de Waddenzee met een scheepslading vol synthesizers en instrumenten.

Op het Wad maakten ze veel geluidsopnames. Van zowel boven als onder water, het geluid van mensen, natuur en machines. Die opnames verwerkten ze tot muziek waarmee ze nu door heel Nederland toeren.

Thomas Venema: Op die manier zijn we met iemand in contact gekomen van de Willem Twee en die zei ‘Willen jullie bij ons langskomen in onze bijzondere Willem Twee studio’s?.

KLANKGAT: Is dat een logische stap om te gaan doen?

Wytse Dijkstra: Ja, juist. We zijn in een aantal studio’s geweest en hier staat synth apparatuur uit de jaren ’50 met zoveel diepgang. In die zin lijkt het heel erg op de zoektocht die we op het Wad hadden.

Met een zeilbootje zijn we met z’n tweeën het Wad opgegaan naar de diepgang die daar te vinden is. Alle geluiden die je niet per se in eerste instantie tegenkomt maar wel later als je gaat graven en langere tijd bent. Dan kom je ineens nieuwe geluiden tegen.

Thomas en Wytse proberen de tegenstelling te vinden tussen geluiden uit de natuur en die de mens toevoegt. Wat ze nu bereiken in de Willem Twee studio’s heeft dezelfde diepgang als wat ze op het Wad hebben aangetroffen.

Nieuwe geluiden
Velocity Made Good zoekt zowel op het Wad als in de Willem Twee studio’s naar nieuwe geluiden die aan een kant iets vredigs hebben maar tegelijkertijd ook spanning en gevaar in zich hebben, een constante dreiging.

Door die werelden bij elkaar te brengen proberen Thomas en Wytse de muziek te maken die ze uiteindelijk op het podium gaan spelen.

Bestaan er nog wel nieuwe geluiden?

Thomas: Nou, wel nieuwe geluiden voor mij. Ik heb nog niet alles gehoord op de wereld. Ik kan mezelf nog laten verrassen en ja, misschien hebben andere mensen het wel al gehoord. Zou kunnen.

Thomas Venema — ik heb nog niet alles gehoord

Wytse: Ik kan me iets specifieks voor de geest halen, toen we op het Wad droogvielen, midden op zee. We konden een halve dag geen kant op. Je moet je daar bij neerleggen. We deden een rondje op de zandbank. Je had de wind, de beestjes.

Dan denk je, we hebben alles en loop je terug naar de boot. Toen begon de wind een paar graden te draaien waardoor er een resonantie in de mast ontstond die verschillende klanken in zich had wat zich gedurende een paar uur verder ontwikkelde. Iets wat je niet verwacht, niet kan plannen. We hebben daar alle microfoons op gericht. We konden gewoon wachten.

Krijgen we die mast ook te horen als jullie optreden bij Popronde in Willem Twee?

Thomas: Ja. Wij hebben er al iets van gemaakt en dat spelen we nu dan ook al. Als we in Willem Twee gaan spelen dan gaan we dat nummer ook doen. Je moet wel zoeken om het te horen. Maar als je weet dat het er zit dan…. Dat is ‘m. Den Bosch wordt sowieso de eerste plek waar we het zullen gaan spelen.

Willem Twee krijgt de première bij Popronde Den Bosch van wat Velocity Made Good dit weekend in de studio aan het maken is. Thomas en Wytse vinden het een unieke kans dat ze in deze studio mogen werken. Die kans is mogelijk gemaakt door Arlet Langewender, coördinator bij zowel Popronde Den Bosch als Willem Twee.

Wytse: Zij had gehoord van ons project dat we het Wad op gingen en heeft alle koppelingen gemaakt.

Wytse Dijkstra — unieke kans voor Velocity Made Good

Arlet schreef: Het idee is dat we de analoge studio’s, welke nu voornamelijk gebruikt worden door musici uit de meer niche hoek van de elektronische muziek, bekender maken binnen de popsector. Dit project met Velocity Made Good is nu nog een experiment. Daarom hebben we subsidie gekregen van de Gemeente ‘s-Hertogenbosch.

Mocht het bevallen dan wil ik dit voor Popronde 2024 weer proberen. Op die manier kunnen we jaarlijks een act uit de popsector in de Willem Twee studio’s laten werken om zo de studio’s bekender te maken binnen de popsector als plek voor nieuwe makers.

Velocity Made Good – Treppe

Velocity Made Good op Spotify

sep, 2023

Khayal centraal in Indiase klassieke muziek
Verbeeldingskracht van Alok Lahiri, Abhisek Lahiri en Partha Sarathi Mukherjee in Willem TweeToonzaal

De Noord-Indiase muziekstijl Khayal – verbeeldingskracht – staat centraal in de Hindoestaanse klassieke muziek. Sarod spelers vader en zoon Alok & Abhisek Lahiri en Partha Sarathi Mukherjee op tabla geven in de tropisch warme Toonzaal een fraai staaltje van die Khayal stijl af.

Khayal

Khayal is een van de belangrijkste vormen van Noord-Indiase klassieke muziek, met name in de Hindoestaanse muziektraditie. Het is een muziekstijl waarbij improvisatie een cruciale rol speelt.

Khayal betekent letterlijk “verbeelding” of “gedachte”. Musici gebruiken de melodische en ritmische elementen van de raga en tala om verschillende stemmingen en nuances over te brengen.

Een raga is een melodieus concept dat een reeks tonen en melodische patronen beschrijft die een specifieke emotionele en esthetische sfeer creëren. Een tala is een ritmisch patroon dat de tijdseenheid en het ritme van een muziekstuk bepaalt.

In zijn voorwoord legt een Nederlandse woordvoerder aan het publiek uit wat ze zoal kunnen verwachten van deze klassieke Hindoestaanse muziek. Waar het Westen de nadruk legt op harmonie, vormt melodie in de Indiase muziek het hoofdmotief, de leidraad.

Laat ik dan ook erbij vermelden dat ritme – snelheid – net zo goed wezenlijk is. Dat komt vooral tot uiting in het bespelen van de tablas.

Een tabla is een traditioneel percussie-instrument dat prominent wordt gebruikt in de Noord-Indiase muziek, met name in de Hindoestaanse muziektraditie.

Qua snelheid doet zoon Abhisek Lahiri op zijn sarod niet onder voor het spel van Partha Sarathi Mukherjee op tabla.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Zoals gezegd is improvisatie is een kernaspect van Khayal-muziek. Sarod speler Abhisek Lahiri start de eerste set met een Ochtendlied, een bandish*, een vaste compositie of kort muzikaal thema. Van daaruit kan hij gaan improviseren.

Met improvisatie is het echter moeilijk te achterhalen wat vaststaat en wat er nieuw bijkomt. Dat weet alleen de speler.

Na deze solo op sarod spelen Abhisek en Partha Sarathi een Avondlied en smelten de tonen van het verre India samen met de warm tropische temperatuur in de Toonzaal waar ventilatoren tevergeefs voor verkoeling proberen te zorgen.

Het einde van dit Avondlied is werkelijk indrukwekkend in klank, melodie en ritme. Een lang applaus is dan ook meer dan terecht.

Tweede set

In de tweede set zien we een samenspel van vader en zoon op de sarod. Waar de zoon de snelheid en bravoure van de jeugd in zijn spel brengt, zie je de vader meer bedachtzaam zijn snaren beroeren, ja tokkelen zelfs. Vaker gunt hij zijn gretige zoon meer ruimte in spel en improvisatie door hem met een handgebaar daarin uit te nodigen.

Het tweede nummer in deze set is wederom een Avondlied. Het is een lang nummer. In de Khayal traditie van de Noord-Indiase muziek zijn nummers van meer dan een uur eerder regel dan uitzondering en dat is dit nummer zeker niet.

Alle drie spelers nemen en krijgen de ruimte om hun kunde tentoon te spreiden. Soms zie je vooral de zoon zoeken naar de juiste ingang van zijn improvisatie.

Het derde nummers is relatief kort en zou je kunnen zien als een soort toegift. Een lang en staand applaus (en nu eens een keer terecht) is de beloning van het magistrale Khayal spel van deze drie virtuozen.

Het concert in de Toonzaal maakt deel uit van een Europese tournee. Hierna spelen ze nog in enkele Nederlandse steden om vervolgens naar Duitsland en Frankrijk te gaan. Volgend jaar staan de Verenigde Staten in de planning.

Alok Lahiri – sarod
Abhisek Lahiri – sarod
Partha Sarathi Mukherjee – tabla

*Een bandish is een term die wordt gebruikt in de Indiase klassieke muziek, zowel in de Noord-Indiase (Hindoestaanse) als in de Zuid-Indiase (Karnatische) muziektradities. Het verwijst naar een gecomponeerde muzikale compositie of een melodieus thema dat dient als basis voor uitvoeringen in deze tradities.

aug, 2023

George Kush zoekt het drama op in Boulevardtent
Met de single VAST en een volwaardige band maakt deze Tilburgse artiest flinke voorwaartse stappen

George Kush gaat op deze gure en kletsnatte dinsdagavond in augustus proberen er iets van te maken, daar in die grote muziektent van Theater Festival Boulevard op de Bossche Parade. Ik ga het alvast verklappen. Hij slaagt er 100 procent in om zijn publiek te geven waar het voor is gekomen.

Liefde en vertwijfeling zijn zijn hoofdthema’s en die gaan er in als koek. Er wordt meegezongen – gedist eigenlijk- en gedanst door een handvol begeesterde fans.

George Kush

George Kush is het pseudoniem van Joris Branderhorst die ooit is begonnen met optreden als frontman van The George Kush Collective. Toen deze groep in 2020 uit elkaar viel, besloot hij om solo verder te gaan.

Vijf jaar geleden zag ik George optreden met de George Kush Trio in de Toonzaal. Ook toen kwam er slechts een handvol fans opdraven, maar dat was meer te wijten aan de relatieve onbekendheid van het podium en de minieme publiciteit aan het optreden. Net als toen combineert Kush hiphop met andere muziekstromingen.

Nu hij solo is gegaan, heeft hij ook de combinatie met theater verder opgezocht wat resulteert in een grotere dosis drama in zijn optredens. Hij heeft flinke stappen gemaakt.

Net wat in het midden van het optreden vertelt George wat hem zoal heeft beziggehouden. Hij heeft veel nagedacht, eigenlijk iets teveel vindt ie zelf ook. Introspectie van de eigen gedachten, gevoelens en herinneringen die tot onderwerp van overdenking gemaakt worden.

Of dat zo bevorderlijk was voor zijn mentale gezondheid, was de vraag. Met zijn tweede single VAST tracht hij aan al die overpeinzingen een einde te maken. Hier onder een voorbeeld van zijn rap/spoken word voordrachten.

Geen Lucht
Ik denk dat het dus de sneeuw en ik zijn
Niemand meer dan de wolken en mijn
Verstikkende brein
En elk stukje branding dat ontsnapt aan de golven

Mijlenver verwijderd van alles waar ik voor wil gaan
Alles om me heen te snel om bij stil te staan

We willen de ruimte
maar beseffen ons niet dat ons universum is gevuld met magnetische velden

Sorry
Ik mis je
Maar ik leef

Dit zijn de dromen van de Zuidpool

Voer voor psychologen? Misschien. Een vrije geest houdt van sprongen en zo’n geest waart rond in het hoofd van George Kush. Deze rap is de intro naar het nummer VAST. Dat gaat over vastzitten in jezelf en in relaties met je vrienden en geliefde. George zit vast en komt er niet uit. Een vacuüm zit in zijn hoofd.

De track heeft een lekkere beat, de juiste R&B-feel, fijne rap en duurt iets meer dan zes minuten waarvan de laatste twee je doen zweven. Luister zelf maar.

jun, 2023

Funky soul feest van Montis, Goudsmit & Directie
Vele variaties in stijl en stemmingen in de performance van dit sympathieke en zeer benaderbare trio

Montis, Goudsmit & Directie dat zijn drie getalenteerde muzikanten: Frank Montis, Anton Goudsmit en Cyril Directie. Ze spelen een mix van funk, soul, jazz en rhythm-and-blues. Eerder dit jaar waren ze ook al in Den Bosch, op het Kerkplein met Jazz in Duketown. Nu bij de afsluiting van het concertseizoen 2022-23 spelen ze in Podium Azijnfabriek.

Montis, Goudsmit & Directie

Deze slideshow vereist JavaScript.

Heb je dit drietal voor je neus dan heb je te maken met la crème de la crème van de Nederlandse muziekscene. Hun imposante carrière – tot nu toe, hè, want ze zijn nog lang niet uitgespeeld – is teveel omvattend en uitgebreid om hier besproken te worden. Maar geloof me, het is indrukwekkend. Het zijn topmuzikanten die alle drie een voorliefde delen in soul, funk en rhythm & blues.

Frank Montis staat vooral bekend om zijn virtuoze toetsenwerk op de Hammond orgel waarvan akte. Gitarist Anton Goudsmit kenmerkt zich om zijn expressieve speelstijl en technische bekwaamheid. Drummer Cyril Directie heeft met veel bekende artiesten en bands gewerkt en staat bekend om zijn veelzijdigheid en strakke drumwerk waarvan wederom akte.

De drie mannen hebben zichzelf ook een rol op het podium aangemeten: Cyril is spokes- en frontman, Anton de vermakelijke clown en Frank de stille kracht.

Er is daarnaast een nieuw album uit, Root Up geheten die gepromoot moet worden. Van dat album spelen ze onder meer de cover Boogie On Reggae Woman, Coltrui, Bill’s Plate, The Lobster en Sing-Along-Song.

Ze spelen ook een soort van Beatles-medley met het soulvolle Get Back als starter. Het was moeilijk raden welke Beatles nummers verder in die medley waren verweven. Een andere oldie, het prachtige Let’s Stay Together van Al Green gaat er ook in als hemelse koek.

Frank Montis en Anton Goudsmit krijgen ruim baan om hun speeltechniek tentoon te spreiden. De expressieve Anton steelt echt de show door zijn mimiek en ‘rockposes’. Frank moet het vooral hebben van de diepe klanken die uit de Hammond orgel op stijgen.

Cyril Directie houdt het schema strak en spoort het publiek aan om mee te doen door mee te zingen of op te gaan staan. Want het is een zitconcert wat eigenlijk vreemd is aan een soul-avondje uit. Dat hebben toch veel mensen goed begrepen want achter in de zaal staan ze flink te swingen.

Na afloop van het concert loopt het trio de zaal in om een praatje te maken of vragen te beantwoorden. Montis, Goudsmit & Directie hebben geen last van welke allures dan ook.

PS: Anton Goudsmit trok in de pauze een shirt met het logo van Podium Azijnfabriek – PA – aan om zo reclame te maken van het komend seizoen.