November Music 2019

nov, 2019

PLUG met live electronics van Graham Dunning als hoogtepunt
Werkwarenhuis speelveld van ambient en electronica smaldeel van November Music 2019

PLUG is het event voor de diehards, de fijnproevers van electronica muziek, ambient en weirde soundscapes, al dan niet via digitale weg gerealiseerd. Vanuit dat oogpunt is het afwachten wat je voorgeschoteld krijgt op dit onderdeel van November Music 2019. PLUG vindt 9 november plaats in het Werkwarenhuis aan de Tramkade.

PLUG

PLUG vindt dit jaar voor de eerste keer plaats in het Werkwarenhuis aan de Tramkade. In het Werkwarenhuis zijn er genoeg ruimtes waar kunstenaars en publiek elkaar kunnen treffen op een meer ongedwongen manier en setting. PLUG wordt samengesteld door het team van Willem Twee toonzaal en studio’s dat ieder jaar ook het FAQ-festival organiseert.

BRASS

Deze slideshow vereist JavaScript.

Op de zolder van het Werkwarenhuis hebben diverse geluidskunstenaars hun installaties opgesteld. Eén van hen is de Vlaamse theatermaker Kris Verdonck met het project BRASS. Bij BRASS komen mensen niet aan te pas. Het is een door technologie aangestuurde geluidsinstallatie.

De drie sousafoons die in de ruimte hangen, lijken uit zichzelf te spelen. De instrumenten draaien traag rond hun as waardoor het ene moment klanken samenkomen en daarna weer van elkaar verdwijnen, een slow motion doppler effect. Vervreemdend, zeer amusant en prachtig gevisualiseerd.

Dictaphone

Rond 23.00 uur treedt de eerste act van de avond aan. Het is de Berlijnse band Dictaphone, bestaande uit Oliver Doerell, Roger Döring en violist Alex Stolze. Het licht in het Werkwarenhuis wordt gedimd om zo de geluiden die Dictaphone voortbrengt dieper tot je door te laten dringen.

Op het beeldscherm achter de musici verschijnen oude foto’s van rond 1900. Daarop is te zien dat mensen aan tafel een séance houden. Dat was toen een zeer populair tijdverdrijf van de culturele élite. Tijdens zo’n spirituele sessie werd het licht sterk gedimd. De overeenkomst met PLUG is duidelijk.

Gesprekken verstommen of worden zachter voortgezet. De samensmelting van electronica met analoge instrumenten (klarinet) werkt zowat meteen op je innerlijk. Instant Mindfulness. Als je van Tuxedomoon, Pram, Erik Satie of Asmus Tietchens houdt dan zit je hier nu goed. Helaas serveert de horeca hier geen Tibetaanse yakboterthee.

Tomaga

De tweede act, Tomaga, is van een duo dat uit Londen komt. Zij gaan verder dan hun collega’s uit Berlijn. Waar Dictaphone stopt daar begint Tomaga eigenlijk. Deze PLUG gig is er een van percussie, synthesizer sounds en volle klankeffecten die diep tot je doordringen. Rustgevend maar dan van de energieke soort. Ambient en vol grooves hoewel dat bijna in tegenspraak lijkt. Je kan er een hele dag naar luisteren, meenemen in bed en weer fris wakker worden. PLUG in PLUG out.

Graham Dunning
PLUG 2019 wordt afgesloten met een set van Graham Dunning. En waar Tomaga stopt daar start Graham, nee daar beukt hij in met ongelooflijke beats die eindeloos en haast monotoon doordreunen. Even snak je naar een verandering maar dan wordt je gevangen door die eindeloos repeterende beats en gemanipuleerde vocals.

Dunning doet deze derde set van PLUG helemaal live en noemt het zelf live-electronics & live-coding. Als hij een plateau van vinylplaten naast zijn instrumentarium opstelt en daar eieren op plaatst zou je daar live-cooking aan toe kunnen voegen.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Dunning is niet meer te stoppen en haalt de eieren weg en plaatst plastic plugs in de bovenste plateau die door rubberen slangetjes aangeraakt worden. Op hun beurt zijn die slangetjes verbonden met de elektronische apparatuur. De geluiden die de rubberen plugs en slangetjes produceren manipuleert hij verder. Graham Dunning improviseert naar hartelust met mathematische precisie. Hij is zowel sluitstuk als het hoogtepunt van deze PLUG editie 2019.

nov, 2019

Brendan Faegre houdt risico’s sociale media tegen het licht
Percussie-synth installatie is een audiovisueel knap opgezette muziektheatervoorstelling

Percussionist/componist Brendan Faegre, slagwerker Jonathan Bonny en regisseur Robin Coops hebben de audio-visuele installatie A Manual Towards The Truth (AMTTT) opgezet bij November Music 2019. De aanleiding voor zo’n muziektheatervoorstelling zoals AMTTT is waarheidsvinding in deze tijd van sociale media. Of dat nog kan is hoogst onwaarschijnlijk, want de geest is allang uit de fles en de verwarring alom.

Brendan Faegre, Jonathan Bonny en Robin Coops

Het is donker in de Kleine Zaal van de Verkadefabriek. In het midden staat een stellage van drie manshoge boxen geblindeerd door aluminium jaloezieën. Op de drie boxen schijnt mysterieus blauw licht. Een sonoor geluid bromt door de ruimte. Bezoekers mogen vrij rondlopen, maar bijna iedereen blijft bij de muren staan of zitten. Nederlands publiek is nogal bedeesd aangelegd, blijkt maar weer eens.

Een harde slag op een trommel of uit een synth betekent het begin van deze muziektheatervoorstelling. De jaloezieën worden gedeeltelijk geopend. Dan somt een robotstem in het Engels berichten op die op social media zijn gepubliceerd. Verhalen, foto’s en video’s die voor eeuwig op het internet circuleren. Zoals een handleiding hoe je iemand het beste kan onthoofden, over Michael Jackson die zijn kind over het balkon van zijn hotelkamer aan fans toont, of over de ‘sexy girls’ van Amsterdam.

Curiosity Kills The Cat
Het verhaal van AMTTT grijpt terug naar de Doos van Pandora uit de Griekse mythologie. Uit die doos kwamen alle rampen, ziekten en zorgen over de mensheid heen. De boodschap lijkt duidelijk, sociale media vormen een gevaar voor onze (geestelijke) gezondheid.

Zelfs de inzet van moderators kan de aanhoudende stroom van fake news, geweldsvideo’s, pesterijen en andere akeligheden niet indammen. Curiosity Kills The Cat wordt bij herhaling geroepen, verwijzend naar de ziekelijke nieuwgierigheid van Pandora van wie wij allen – volgens de mythologie – de nazaten zijn. Ergo, net zo nieuwsgierig.

De vormgeving van deze performance is strak en gestroomlijnd met oog voor detail. Zelfs aan de kleding van de drie mannen is veel aandacht besteed. Het dessin bestaat uit vele thumbnail afbeeldingen van accounts die je moet instellen op sociale media. De grote vlakken op de pakken zijn sterk uitvergrote pixels.

Het verhaal dat Faegre en Coops willen vertellen, beklijft niet. Dat heeft mede te maken met de afstandelijke vormgeving en muzikale aanpak. Pas als de drie heren in close harmony zingen, zie ik een gloed van warmte. Er wordt kristal zuiver gezongen. Maar die momenten zijn te spaarzaam in deze set van een kleine drie kwartier.

Verder is het uitgangspunt van het AMTTT verhaal te groot en eigenlijk ook te makkelijk. De issues sociale media en de morele dilemma’s die daaruit voortkomen, liggen al tijden op straat. Je hoeft ze alleen maar op te rapen. Vanwege de knap opgezette voorstelling – op audiovisueel gebied perfect uitgevoerd – kregen Faegre, Coops en Bonny een staand applaus.

nov, 2019

TaxiWars is veruit de beste band van de Lage Landen
Tom Barman is gruizige en raspende kruising van Tom Waits, Tone Loc en zichzelf, voorzien van hypnotische sax pulsen

TaxiWars, wat een naam. Het roept beelden op van rivaliserende groepen mannen in de grote, norse boulevards van een metropool zoals Brussel. Want uit België daar komt TaxiWars vandaan en is donderdag 7 november te gast bij November Music 2019 in Willem Twee poppodium. “Have a grip on my soul.”

TaxiWars en Anna Meredith die vooraf ging aan de set van Tom Barman (dEUS) en de zijnen maken deel uit van Moodz, het jazz en elektronica vlaggenschip van November Music.

TaxiWars

Al bij de soundcheck die nogal moeizaam verloopt, merk je de virtuositeit van de bandleden en zie je de nerveuze danspassen van frontman en zanger Tom Barman. Na veel geroep over en weer met de geluidsmannen is de band tevreden en trekt zich terug. Publiek druppelt binnen, een stuk minder dan bij aanvang van de set van Anna Meredith.

TaxiWars laat er geen gras over groeien en start fel en strak met het gedreven funky jazz Fever van het gelijknamige album uit 2016. Een fijne hoofdrol voor saxofonist Robin Verheyen. Er is toch technisch iets niet goed met de microfoon van Barman. Als Fever is afgelopen wordt de mic direct vervangen.

Soul Repair, ook van het Fever album, begint klassiek met een hoofdrol voor de contrabas van Nicolas Thys maar al snel loopt het tempo op en zingt Barman snel en intens dat een ziel gerepareerd moet worden. Aan het eind is nog weinig over van het klassieke begin.

Artificial Horizon

Dropshot van het recent uitgebrachte album Artificial Horizon is een cool en ingehouden nummer met een Tom Barman die balanceert tussen zang en rap. Het werkt. Het is jazz van de Grote Stad en je ziet taxi’s door brede boulevards suizen. TaxiWars doet zijn naam eer aan met deze track. Dan volgt het korte titelnummer Artificial Horizon en nu gaat het tempo rap omhoog. Robin Verheyen stoot ritmische pulsen uit zijn saxofoon, dermate dat het meer een percussie instrument wordt. Hypnotische pulsen als het ware. Barman zingt in de stream van die pulsaties, hakkend, stotend.

The Glare, Irritated Love, Rosco en Different Or Not staan behalve Rosco ook op Artificial Horizon. In de intro van The Glare komt de mix met Tom Waits even naar bovendrijven. Barman vervolgt pratend en zingend met het nerveuze spel van Verheyen op saxofoon. Irritated Love is een oceaan van rust met een heerlijke sax solo. Different Or Not is een popsong rechtstreeks uit de jaren ’60. Ook dát kan TaxiWars, popsongs maken.

TaxiWars hypnotische songs
Bridges van het album Fever is het begin van het meest interessante deel van deze free funky jazz set. Bridges is een voortkabbelend nummer opgezet in klassieke jazz patronen. In Who That gaat saxofonist Verheyen helemaal los en schroomt niet om er flink naast en vreselijk schril te blazen.

Apotheose

Dan komt het geweldige Infinity Cove, langer uitgesponnen dan de drie minuten op het Artificial Horizon album. Dit nummer is de apotheose van de avond. Strakke beat, terzake doende vocals en een magistrale Verheyen die op zijn sax het publiek als gehypnotiseerde ratten betovert. “Have a grip on my soul,” declameert TaxiWars voortdurend.

Sharp Practice eveneens op het nieuwe album is lekker dansbaar. De afsluiting is aan Death Ride Through Wet Snow van het TaxiWars album uit 2016. Roffelende drums, hot sax en de donker raspende stem van Tom Barman die rapper Tone Loc aanhaalt. Wilde free jazz en een terecht slot. TaxiWars geeft nog een toegift na aandringen van de enthousiaste fans.

Na dit optreden even alles laten bezinken. Eenmaal thuis kom ik tot de conclusie deze avond de beste band der Lage Landen te hebben gezien. Volwassen muziek gemaakt door zeer professionele musici die ijzersterke nummers met de nodige improvisaties levendig op een podium uitvoeren. TaxiWars 4 ever.

Bandleden TaxiWars
Tom Barman (vocals)
Robin Verheyen (saxophones)
Nicolas Thys (contrabas)
Antoine Pierre (drums)

Fotografie: Wim Roelsma, Artishoot Fotografie

View this post on Instagram

A post shared by Klankgat.online (@klankgatonline)

nov, 2019

Anna Meredith citeert met tomeloze energie uit vele bronnen
Traktatie op dance, pop, house, rock, city beats, minimal, close harmony en nordic drums

Het nieuwe album FIBS van Anna Meredith is 25 oktober j.l. uitgebracht en dat feit is niet onbesproken gebleven tijdens het optreden. Donderdag 7 november staat Anna Meredith met haar band op de bühne van Willem Twee poppodium. Op 8 en 9 november staat Meredith op diverse concerten in Groningen. We hebben dus deels te maken met een promo tour van dat nieuwe album. November Music 2019 is daarin meegenomen, slim van en gunstig voor beide partijen.

Anna Meredith

Klokslag 21.00 uur betreden vijf personen het podium van de Grote Zaal van Willem Twee. De Schotse componist Anna Meredith, geboren in Londen maar grootgebracht in Schotland, is een begaafde muzikant en zo ook haar begeleiders. Dat blijkt uit vele dingen in de loop van het concert.

De Grote Zaal van Willem Twee stroomt vol. Veel bezoekers van het November Music festival komen af op het concert van Anna Meredith, nieuwsgierig gemaakt door de vele lovende persberichten en de faam die haar vooruit snelt. Meredith is hot en cult.

Energie
Het eerste nummer Sawbones komt van dat nieuwe album FIBS en de start pakt je direct bij de keel. Geen halve zaken bij deze band. Meredith speelt als een wildeman (excusez le mot) op de toetsen, de blonde haren van Maddie Cute op cello wapperen mee met de snoeiharde beats die door Sam Wilson op drums worden voortgestuwd. Jack Ross op gitaar en Tom Kelly op tuba maken dit pakkend begin compleet. Het nummer eindigt net zo abrupt als het begint en laat het publiek nu al naar adem snakken.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Geen tijd om op adem te komen want Inhale Exhale (!) wordt direct ingezet. Dit strak up tempo poppy nummer staat ook op FIBS en als je je ogen sluit, waan je jezelf op een dance party. De mix naar het nummer R-Type van het album Varmints (2016) neemt je verder mee in dat gevoel beland te zijn op een rave uit de jaren ’90. Wat is het wild en tomeloos.

Het rustige Ribbons van het FIBS album met een lief aangezet stemmetje is een wereld van verschil. Orlok van de EP Jet Black Raider (2013) is een op hol geslagen citaat van Philip Glass. IJzersterk nummer, vol duistere lading en héél erg filmisch.

Frontwoman
Anna Meredith is naast componist/muzikant een eerste klas frontwoman. Zij maakt en steelt de show. Op haar verzoek komt het publiek schoorvoetend naar het podium. “It’s so lonely up here,” klinkt haar smeekbede. Meredith praat over de release van het nieuwe FIBS album, dat morgen een muziekfestival in Groningen op de agenda staat en over een grappige AR app waar het nummer moonmoons op staat. “But even my mum didn’t downloaded it.”

Metal & Glass
De show gaat verder met Killjoy van FIBS dat weer een pop nummer is, met het tempo van een versnelde mars. Gelijk daarna het al besproken moonmoons dat meditatief begint met een hoofdrol voor de cello van Maddie Cutte. Het zou bijna kamermuziek kunnen zijn, ware het niet dat in het middenstuk het volume van de synthesizer nogal aanzwelt. Maar dat is nog niets vergeleken bij het aansluitend nummer Nautilus van de soundtrack van de speelfilm Eight Grade (2018) waar Anna Meredith de muziek voor schreef. Het ritme houdt het hele nummer genadeloos aan en zou een metalband niet misstaan.

De laatste twee nummers zijn het lichtvoetige Something Helpful, een single uit 2016, een niemendalletje bijna. Terug naar FIBS met Paramour dat ook op single is verschenen. Dit sluitnummer is een echte symfonisch rocknummer met wilde nordic drums dat in elk voetbalstadion gespeeld kan worden. Drummer Sam Wilson voert het ritme op, gitarist Jack Ross giert erdoor heen, intermezzo’s à la Philip Glass (hij alweer) geven slechts een korte adempauze. Dan is het op, zo lijkt het. Maar het publiek wil meer en krijgt het ook. De toegift is The Vapours van het album Varmints.

Bij Anna Meredith komen veel bronnen samen. Soms wringt het en is het meligheid troef. Vaker kloppen de combinaties wel en beleef je iets wat echt is. En dan die energie, die tomeloze energie.

Bandleden Anna Meredith:
Anna Meredith – zang, percussion, klarinet, keyboards, synths
Sam Wilson – drums, glockenspiel, zang
Jack Ross – gitaar, zang
Tom Kelly – tuba, zang
Maddie Cutte – cello, zang

Fotografie: Wim Roelsma, Artishoot Fotografie

nov, 2019

Yom in lotushouding glijdt van Klezmer door tot Glass
Contemplatieve momenten afgewisseld door vulkaanachtige explosies en erupties

Vrijdagavond 1 november trad in het kader van November Music 2019 klarinet virtuoos Yom uit Frankrijk op in de Toonzaal. Yom, echte naam: Guillaume Humrey, is in 1980 in Parijs geboren. Als kleuter raakte hij betoverd door de klarinet die hij heel vroeg ging bespelen. Yom wordt in Frankrijk als een absolute virtuoos op het grensvlak van jazz, Joodse muziek en klassiek beschouwd. Nu is hij eindelijk eens te horen in Nederland, hier op November Music in Den Bosch.

Yom

Mede door zijn Joodse achtergrond, interesseerde hij zich na zijn conservatorium studie in Parijs, voor klezmer, Oost-Europese volksmuziek die met name door Joodse muzikanten werd gespeeld. Maar Yom is veel meer dan dat. In dit optreden, samen met cellist Fredric Deville en violist Régis Huby zoekt hij grenzen van expressie op. Razendsnelle loopjes die minutenlang kunnen duren (hij heeft een fenomenale ademhalingstechniek) verworden zelf haast tot klank.

Philip Glass
Klezmer klankbeelden, die als één geheel doorglijden naar Philip Glass-achtige patronen. Vulkaanexplosie-achtige hoogtepunten, even vlot afgewisseld met contemplatieve momenten. Aandacht voor solo’s op viool en cello, waarbij de uitgebreide strijktechniek van Régis opvalt. Veel verschillende klankkleuren op de klarinet, door gebruik van micro tonaliteit en gedekte tonen.

En dat alles terwijl Yom in yoga lotushouding op de pianokruk zit, en beweegt op een manier die mijn leraar me altijd ten strengste verbood. Als je alleen voor traditionele klezmer kwam dan was dit wellicht te veel van het goede. Maar voor een ieder die openstaat voor meer, was dit een fenomenale ervaring die je meevoerde in een wervelwind van klanken en beheerste emoties. Yom was groots.

Het project is een vervolg op het prachtige Le Silence de l’Exode dat de trektocht van het Joodse volk door de woestijn verklankte. De nieuwe composities van YOM gaan over de zee als Eldorado, maar ook als levensgevaarlijke oversteekplaats. Daarbij liet Yom zich inspireren door actuele teksten over de vluchtelingencrisis.

nov, 2019

Benadering Bosch Requiem Liknon is niet traditioneel
Dodenmis omgezet naar een tranceachtig gebed tot Maria-icoon Panagia Myrtidiotissa

Zaterdag 2 november ging het Bosch Requiem Liknon in het Theater aan de Parade in premiere bij de opening van November Music 2019 Liknon (Grieks voor schommelwieg) is het werk van de Griekse Calliope Tsoupaki. Naast docente compositie aan het Conservatorium van Den Haag, is zij ook Componist des Vaderlands.

Liknon

Voorafgaand aan het requiem Liknon liep een verlichte processie over de Parade door Matzer Theaterproducties met Bossche koren, en op het podium gesproken tekst door Lot Vekemans.

Calliope Tsoupaki schreef Liknon voor het barokensemble PRJCT Amsterdam, geleid door Manoj Kamps, en twee zangers, countertenor Maarten Engeltjes en tenor Marcel Beekman. Tsoupaki liet zich inspireren door een oosters-orthodox icoon, in dit geval het Maria-icoon van Panagia Myrtidiotissa.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Met Liknon probeerde Tsoupaki enkele vrij baanbrekende dingen te doen. Zo is het niet een traditioneel requiem, maar meer een gebed van de stervende tot Maria, moeder Gods. De inmiddels bekende thema’s uit een Requiem wilde zij minder duidelijk in het stuk uitbeelden, ze verstopt houden zodat we niet echt zouden weten waar we zijn, wat een bijna tranceachtig gevoel zou moeten opleveren.

Griekse thema’s

In Liknon waren traditioneel Griekse thema’s te horen. En op enkele plekken wisten de hobo en de harp mooie solo’s neer te zetten, terwijl de zangers hun best deden om hun thema’s met overtuiging neer te zetten. Dat leidde gedeeltelijk tot te grote theatraliteit. De keuze voor een ‘zink’, een voorloper van de trompet, voegde een speciale klankkleur toe.

De rol van de zware elektronische galm op de instrumenten was niet duidelijk. De thematiek van Liknon ontwikkelde zich niet echt en het stuk bleef zich vijf kwartier lang herhalen in trage variaties, totdat de over het orkest neerdalende lampen verkondigden dat het voorbij was.

Liknon van Calliope Tsoupaki door PRJCT Amsterdam o.l.v. Manoj Kamps
Fotografie: Angeline Swinkels

Op 9 januari 2020 wordt Liknon opgevoerd in het Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam.