Ben van Gelder

Ben van Gelder pakkende thematieken Manifold

De veelkleurige schoonheid van perfect samenspel en de spirituele fascinatie voor het orgel

De Nederlandse altsaxofonist Ben van Gelder speelt zaterdag 11 november het stuk Manifold in de sfeervolle en voormalige synagoge De Toonzaal op het November Music festival 2023. Dat een bepaald jazz idioom, een jazzzangeres, en een pijporgel samen zo enorm mooi kunnen zijn (je kan nu eenmaal geen kerkorgel in een synagoge hebben toch?).

Ben van Gelder – Manifold

Manifold
Ben van Gelder, Fuensanta Méndez e.a. – ©Erwin Engelsma

Het nieuwe album Manifold is speciaal gecomponeerd om de interactie tussen pijporgel en een meer traditionele jazz bezetting van blazers en percussie te verkennen. Het kleine orgeltje van de Toonzaal was hier met zijn mooie fluittonen en diepe rommelende bassen perfect geschikt voor.

Ook de creatieve manier van spelen (het laten wegsterven van tonen en de klankeffecten die optraden door niet traditionele toetscombinaties aan te slaan) maakten dit stuk tot een feest van klankkleuren. Overigens kan je maar weinig terugvinden over het orgel in de Toonzaal: misschien een tip voor Willem Twee om hier eens wat meer aandacht aan te besteden.

Manifold
stoere laarzen – ©Jostijn Ligtvoet

Het Manifold concert begon met allemaal gebroken drieklanken (akkoorden waarvan je de afzonderlijke tonen niet tegelijk maar snel achter elkaar speelt) op het orgel die vlot voorbijkwamen, en daarna zette de prachtig zuivere stem van Fuensanta Méndez, de trompet en de sax in. In de stijl van de muziek was ze ook gekleed, een subtiel half doorzichtige jurk met rode en zwarte tinten, in combinatie met stoere laarzen op dikke zolen. Haar stem deed bijna instrumentachtig aan, waardoor prachtige samenklanken ontstonden.

Ze deed me enigszins denken aan het stemgeluid van Gayle Moran uit haar glorietijd bij Return to Forever. Vanaf toen was het een groot lang feest van geconcentreerd samenspel, waarbij de afzonderlijke spelers volkomen egoloos bijdroegen aan het geheel en toch op zijn tijd hun individuele bijdragen konden geven.

Manifold
eendengekwaak basklarinet – ©Jostijn Ligtvoet

Ook een beetje humor ontbrak niet, het gebeurt je niet elke dag dat je een basklarinet eendengekwaak-achtige geluiden hoort maken. Los daarvan waren de thematieken pakkend, en het zich voortdurend ontwikkelende klankspel meeslepend. Daarbij ook een mooie rol voor al het subtiele percussiewerk, die echt ook als een instrument meespeelde en niet zozeer als ritmesectie.

Als je een indruk wilt hebben van de klank van het orgel zou je een keer naar The Fog van Kate Bush kunnen luisteren. Ik heb eigenlijk maar één punt van het kritiek: het was echt veeeeel te kort. Een uur Manifold was voorbij voor ik het wist.

 


Fotografie: Jostijn Ligtvoet
Coverfoto: Jostijn Ligtvoet

Maya Fridman en LudoWic

Het labyrint van Maya Fridman en LudoWic: XIV

Dappere poging tot verbeelding mag zich nog verder ontwikkelen om echt indruk te maken

Maya Fridman is een Russische celliste die in Nederland cum laude is afgestudeerd. Ze heeft al een indrukwekkende loopbaan achter de rug en won diverse prijzen. Ze heeft ook benefietconcerten voor Oekraïne georganiseerd.

LudoWic (Thijs Lodewijk) heeft de nodige wapenfeiten op zijn naam, samenwerking met diverse bekende artiesten, oprichter van de Herman Brood Academie, om maar wat te noemen.

Maya Fridman en LudoWic

Deze slideshow vereist JavaScript.

Maya Fridman en LudoWic combineerden hun krachten voor een interessant gegeven: het in multimedia samenbrengen van het verhaal dat Jorge Luis Borges schreef in ‘Het huis van Asterion’.

Een verhaal dat in een dwaaltocht door allerlei menselijke emoties heen schiet, verhaald vanuit het perspectief van een persoon die uiteindelijk de Minotaurus geweest blijkt te zijn, dwalend door een labyrint. Voor dit muziek- en visuele spektakel maakte Rob van den Broek de percussie rekwisieten.

Maya Fridman
metalen figuren – ©Jostijn Ligtvoet Fotografie

Het podium is donker aan het begin, maar je ziet net de merkwaardige metalen figuren die in de lucht hangen en op de achtergrond staat een grote gong. Een figuur loopt het podium op, nauwelijks te onderscheiden, pakt een elektrische cello op.

Meteen merk je aan de streek en de klank van het instrument dat je met iemand te maken hebt die het instrument door en door kent. Mooie volle klanken worden al snel ondersteund door lage synthesizer tonen. Het geheel doet enigszins Keltisch aan.

Maya Fridman
Keltisch – ©Jostijn Ligtvoet Fotografie

En langzaam lichten de twee artiesten een beetje op. Vanaf daar word je meteen meegevoerd in een altijd duister blijvend geheel, waar soms de verlichting van kleur en richting verandert om andere accenten op te roepen.

De elektronica zorgt voor mooie klankbeelden die een grootse ruimte imiteren. En daarin verschillende locaties. Soms horen we alleen de diepe doffe tonen van het ver onder de grond zijn. Dan weer het geluid van druppelend water, de golven van de zee, met vogelgeroep. De klankbeelden worden op zijn tijd afgewisseld met diepe bassen en diverse ritmes en ondersteunende tegenmelodie.

LudoWic
diepe doffe tonen – ©Jostijn Ligtvoet Fotografie

Daarnaast zingt Maya Fridman een belangrijke tekst die de orde in het verhaal aanbrengt. Hier en daar worden de zangeffecten ondersteund met een loopmachine Zeer ingetogen en beschouwende momenten wisselen af met emotionele uitschieters.

Op een gegeven moment slaat Maya met een instrument op de klaargezette metaalachtige percussie, waar langzaam maar zeker de stukken van af vliegen. En uiteindelijk buigt zij voor de gong waar ze met hamerslagen een stevig geluid produceert, waar de elektronica niet voor onder doet.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Evaluatie:
Het mooie van November Music vind ik dat dit soort initiatieven om een niet alledaags thema (hoewel… zitten we allemaal niet opgesloten in een labyrint van gevoelens?) uit te beelden de kans krijgen. Dat moeten we ook zeker zo houden. Toch past bij deze uitvoering wel een aantal kanttekeningen waar de productie nog mag groeien in kwaliteit om echt indruk te maken.

De zang was ronduit slecht te verstaan. Gezien het belang van de tekst voor dit stuk mag hier nog wel aan gewerkt worden, wellicht is projectie van de tekst op de achterwand een optie.

Jostijn Ligtvoet Fotografie
archetypisch verhaal – ©Jostijn Ligtvoet Fotografie

Toen het geheel begon deed het qua klank denken aan een soort Keltisch ritueel, de vraag is of die ‘stemming’ wel de best mogelijke is voor iets wat zich uiteindelijk in een Griekse grot afspeelt, en wat niet zozeer een ritueel is, maar een archetypisch verhaal.

Er zaten heel wat stukken in die emotioneel beladen waren, en waar de muziek dat ook probeerde uit te beelden. Maar het was te kil, te vlak, te klinisch en nam je niet echt mee in die emotie. Als ik dat vergelijk met ‘Heaven and Hell’ van Vangelis en diens visie op de Griekse hel, dan valt daar nog veel te winnen.

Al met al denk ik dat Maya Fridman en LudoWic met dit stuk een diamant in handen hebben, maar er moet nog aan worden gepolijst.


Fotografie: Jostijn Ligtvoet Fotografie

Floris Vanhoof

FAQ festival viert 50 jaar Serge Modular

Openingsdag in de Toonzaal met Serge-specialisten Thomas Ankersmit en Floris Vanhoof

FAQ festival zou FAQ festival niet zijn als het het 50-jarig bestaan van de Serge Modular niet zou vieren. De viering vindt uiteraard plaats in De Toonzaal, de wieg van het FAQ festival dat sinds een aantal jaren een onderdeel uitmaakt van November Music.

Voor deze speciale Serge Modular avond zijn Floris Vanhoof en Thomas Ankersmit uitgenodigd.

50 jaar Serge Modular

De eerste Serge Modular kwam uit in 1973. De Amerikaans-Russische bedenker Serge Tcherepnin ontwierp een elektronisch instrument met meer functies dan de bestaande instrumenten van Moog, ARP en Buchla.

Floris Vanhoof

Deze slideshow vereist JavaScript.

“Een Serge modular is een elektronisch instrument maar dan heel open gebouwd. Bepaalde elektronische instrumenten hebben een aantal functies. Maar een Serge heeft meerdere functies waardoor je een veel beter spectrum aan klanken kan genereren.”

Aan het woord is Floris Vanhoof die het FAQ festival 2023 opent met twee stukken op zijn Serge Modular. Zijn trefwoorden zijn open design, electric noise, manual. Alles zo handmatig mogelijk tijdens een live-set.

De display (of wat daar voor door moet gaan) op de houten tafel oogt chaotisch, random. Meer pluggen, draden, apparaten dan je gewend bent maar ook klassieke Coca Cola flesjes en flacons vloeibare zeep. Dat vraagt om uitleg.

Serge Modular
Floris Vanhoof – zeepsop, leds en lasers

“Ik heb zeepsop in een flesje gedaan en dan schijn ik met een laser door die zeepsop. Normaal gebruik ik leds om kamer te verlichten, stroom erin en licht eruit. Ik keer dat proces om en schijn licht in de led en laat er stroom uitkomen waardoor als je de stroom versterkt, er geluid ontstaat. En waardoor je in alle variaties naar licht en geluid kan luisteren*.”

Floris Vanhoof
FAQ festival – ©Mickey Obo Photo

Op het scherm zie je het gelaserde beeld van de zeepsop en hoor je tegelijkertijd het gemanipuleerde geluid met behulp van zijn zeer persoonlijke versie van de Serge Modular.

Om deze bijzondere set beter uit te laten komen, gaan alle theaterlichten uit. Licht en geluid raken er intenser door. Het tweede en kortere stuk heeft hij deels gemaakt in de Willem Twee Studio’s.

Thomas Ankersmit
Serge Modular
Thomas Ankersmit

De set van Thomas Ankersmit is geheel anders dan die van Floris Vanhoof. Met zijn Serge Modular-synthesizer produceert hij soundscapes die ijl en zeer gedetailleerd klinken om ze af te wisselen met brute kracht.

In tegenstelling tot zijn voorganger maakt Thomas geen gebruik van visuele middelen. Geluid, noise en ritme roepen sowieso allerlei associaties op. Flarden van de speelfilm Tenet van Christopher Nolan schieten door mijn hoofd.

De set is klassiek in opzet maar de kracht van de Serge Modular is weer ontegenzeggelijk aangetoond.

Let’s Paint TV

John Kilduff
John Kilduff

FAQ haalt altijd een soort sidekick binnen die op meer luchtige wijze de elektronische muziek benadert. Deze keer is het de act Let’s Paint TV, een Amerikaanse televisieshow gepresenteerd door kunstenaar John Kilduff.

In de foyer van de Toonzaal zal John Kilduff alle drie dagen zijn show opnemen voor live publiek.


*Floris Vanhoof heeft een audio-visuele studie genoten en de verbinding van beeld en geluid komen daaruit voort. Bij zijn live acts maakt hij gebruik van een projector.

concertseizoen 2023-2024

Van oude en nieuwe dingen in concertseizoen 2023/24

Het aanbod strekt zich uit over vele muziekgenres en cross-overs worden niet geschuwd

Het Bossche concertseizoen 2023/24 is uitermate rijk en zeer geschakeerd. Elk denkbaar genre komt wel aan bod en met de opening van het nieuwe Theater aan de Parade in het voorjaar van 2024 is de stad weer voorzien van een theater dat alle podiumkunsten van klein tot groot kan ontvangen.

In dit artikel wordt het eerste deel van het concertseizoen 2023/24 behandeld, van september tot en met Oudejaarsdag.

Concertseizoen 2023/24

concertseizoen 2023/24
Farida Amadou – TUMULT!

Laten we beginnen dat het Soul Live festival verplaatst is naar het voorjaar van 2024. Dit soul en funk festival vindt normaliter plaats begin september op de Pettelaarse Schans. Exacte datum in 2024 en locatie zijn niet bekend bij de redactie. Maar dat het komt, dat staat vast.

TUMULT!
Dit festival brengt elektronische muziek en moderne jazz bij elkaar. Het is alweer de vierde jaargang van TUMULT! en is de start van het nieuwe seizoen voor Willem Twee Toonzaal met deze keer drie internationale absolute sterspelers uit de progressieve muziek.

De drie spelers zijn:

  • Farida Amadou: basgitaar en effecten
  • Experimentele cellist, zanger en componist Mabe Fratti
  • De in New York gevestigde DJ, producer en elektronische kunstenaar Antenes

TUMULT! is op vrijdag 8 september. Per seizoen worden drie edities georganiseerd. De Toonzaal is een relatief klein podium maar waar qua muziek de meest bijzondere dingen gebeuren.

Popronde

concertseizoen 2023/24
ENMA – P79

Het concertseizoen 2023/24 zou zonder Popronde een stuk saaier, leger zijn. Dat was het geval in 2020 en 2021 tijdens Covid en hoe erg was dat. Popronde is by far het spannendste en leukste pop/rock/electronica/etc rondreizend festival van Nederland.

Het aanbod van bands en artiesten die optreden in Den Bosch is als vanouds overweldigend. De Popronde is in 2023 in elke stad gratis toegankelijk.

Popronde Den Bosch is op vrijdag 6 oktober en start om 19:30 uur.

The Rock Circus

Nephylim
The Rock Circus – Nephylim

There is a new kid in town en die heet The Rock Circus. Het is een gloednieuw festival voor headbangers en speelt zich allemaal af in de reusachtige Brabanthallen in Den Bosch.

Rock, metal, death metal. You name, they got it en die ’they’ dat zijn artiestenbureau Mojo en Libéma, exploitant van onder meer evenement-accommodaties. Een keur aan nationale en internationale bands staan in de line-up.

Voor Bossche liefhebbers van dit zware genre is er een special. De Bossche melodische death metal band Nephylim (zie foto) speelt op zaterdag 4 november. Rock Circus is van 3,4 en 5 november.

In het concertseizoen 2023/24 is er sowieso veel ingeruimd voor metal en rock zoals je kunt bekijken in het programma van Heavy Hangout.

November Music

concertseizoen 2023/24
Jan Rot – Laatste Woorden

November Music is van 1 tot en met 12 november. Twaalf dagen lang zo’n 100 concerten die allemaal het kenmerk dragen van November Music, muziek van nu door de makers van nu. Ook is er een nieuwe editie van elektronicafestival FAQ.

De eerste dag van het festival is vaak ingeruimd voor het Bosch Requiem, vanwege Allerheiligen en zoals elk jaar is er een nieuw Bosch Requiem, dit jaar gecomponeerd door de Nederlandse componist Aart Strootman.

Strootman schreef zijn requiem op een tekst van zanger en liedjesschrijver Jan Rot met als titel Laatste Woorden. Jan Rot schreef de tekst vlak voor zijn dood. Hij overleed 22 april 2022. Het Bosch Requiem is in Jheronimus Bosch Art Center van 20:30 tot 21:30 uur.

John Zorn
John Zorn

Op zaterdag 4 november treedt John Zorn op met zijn New Masada Quartet. Zorn op de altsaxofoon wordt omringd door gitarist Julian Lage, bassist Jorge Roeder en Kenny Wollesen op slagwerk. Het concert is op zaterdag 4 november, van 12:30-13:20 in de Grote Zaal van de Verkadefabriek.

Andere podia zoals Podium Azijnfabriek, P79 en de Verkadefabriek maken zich natuurlijk ook op voor het komend concertseizoen 2023/24. Podium Azijnfabriek start weer met Jazz bij PA en lunchconcerten van Stichting Vrienden Kamermuziek ‘s-Hertogenbosch.

Blue Room Sessions in de Verkadefabriek ontvangt op 5 september als eerste van het seizoen singer-songwriter Doug Macleod.

P79 hervat vanaf 24 september zijn bekende ronde van allerlei diverse soorten tribute bands, van Elton John tot Stevie Ray Vaughan. Muziekcafé’s Warm Onthaal en Station Zuid staan ook al te trappelen.

…van oude dingen die weer voorbij komen en nieuwe die zich gaan bewijzen.

 

Geplaceerd concert

Geplaceerde concerten zijn voorlopig de norm

Popronde 2021 niet in de oude, vertrouwde locaties zoals kleine kroegen en kapperszaken

De uitvoering van de Tijdelijke regeling maatregelen covid-19 is duidelijk: geplaceerde concerten zijn voorlopig de norm. Hoe zit het straks in het najaar met Popronde Den Bosch en November Music? En de reguliere concerten in de Bossche podia? En zijn er nog grote festivals mogelijk dit jaar?

Geplaceerde concerten

Geplaceerd concert
Tuinsessie: geplaceerd concert op een matje

Popronde 2021 hanteert een iets andere opzet dan anders. Niet de oude, vertrouwde locaties zoals kleine kroegen en kapperszaken. Je kan wel naar meerdere locaties op een avond gaan, maar dan moet je een kaartje kopen. Echter wel zittend (geplaceerd oftewel ‘op je kont blijven zitten’ zoals demissionair minister De Jonge dat zo plastisch verwoordt) en op 1,5 meter.

November Music doet gewoon zittend maar verder kan iedereen zitten waar hij of zij wil, volgens de regels van het Ministerie. In november is hopelijk alles weer normaal, dus volle bak. Anders 1,5 meter. Voor eenmalige optredens in de Bossche podia geldt ook de regel van het geplaceerd concert.

Festivals
Geplaceerd concert
Geplaceerd concert – Theaterfestival Boulevard

Alle meerdaagse festivals zijn verboden. Eendaagse festivals kunnen alleen doorgaan onder strikte voorwaarden. Er mogen maximaal 750 bezoekers komen en het festival moet in de open lucht of in een open tent plaatsvinden. Een enorme domper weer voor organisatoren, muzikanten en de vele liefhebbers.

Het verbod op festivals zal in het najaar ertoe leiden dat weer meer illegale feesten zullen worden georganiseerd. Gemeenten willen nu al niet meer handhaven bij het toezicht houden van de corona maatregelen in voetbalstadions. Gemeenten vinden dat de overheid dat moet doen.

Het zou dus zo maar kunnen dat het handnaven op illegale feesten ook naar diezelfde overheid wordt afgeschoven. Dan kan de scheve situatie ontstaan tussen geplaceerde concerten in legale locaties en ‘vrije feesten’ op bijvoorbeeld verlaten industrieterreinen elders in een gemeente. Wie grijpt in? Of beter, wie heeft er nog zin in om in te grijpen?

Zomerfeest 2021

Het heerlijk onbekommerde zomerfeest van 2021

Den Bosch wacht een zomer vol muziek, festiviteiten en happenings op unieke en verrassende plekken

Ons wacht een heerlijk en onbekommerd zomerfeest van 2021. Een hele zomer lang van 1 juli tot en met 5 september zijn er allerlei voorstellingen, concerten en festiviteiten gepland. Op verrassende en unieke plekken in de Bossche binnenstad en aangrenzende buitengebieden. De aangekondigde versoepelingen van de regering dragen ook bij aan het feestgevoel. Fun, fun, fun.

Zomerfeest 2021

zomerfeest 2021
zomerfeest 2021

Festiviteiten Zomerfeest 2021:

    • Het Zomertheater op de Pettelaarse Schans
    • Tuinsessies in de Museumtuin
    • Theaterfestival Boulevard centrum en buitengebieden
    • De Bossche Zomer centrum en buitengebieden

Het Zomertheater loopt nu, al vanaf 10 juni en duurt tot en met 25 juli. Daar komen veel bekende Nederlandse artiesten zoals Danny Vera, Typhoon, Davina Michelle en Di-Rect.

zomerfeest 2021
Noordbrabants museum

De Tuinsessies van 8 tot en met 31 juli vormen onderdeel van De Bossche Zomer en spelen zich af in de mooie tuin van het Noordbrabants Museum. Tuinsessies wordt hier apart vermeld, omdat het tot nu toe het enige bekende festiviteit is, samen met het buitenterras De Waterkant bij de Citadel (zie coverfoto). Bij de Tuinsessies komen ook alleen Nederlandse muzikanten zoals Spinvis,  Lucas Hamming, Tim Knol en Sophie Straat. Tuinsessies is een samenwerking van Het Noordbrabants Museum, Theater aan de Parade en Willem Twee Poppodium.

zomerfeest 2021
Theaterfestival Boulevard

Theaterfestival Boulevard heeft zijn locaties verspreid over Den Bosch, van de Brabanthallen, Azijn- en Verkadefabriek, Willem Twee poppodium tot het Zuiderpark. Ook bij dit festival komen de meeste artiesten uit eigen land of België. Er is theater, circus, dans, performance, muziek en muziektheater. In samenwerking met November Music is de programmering van het muzikale gedeelte tot stand gekomen. Het festival duurt van 5 tot 22 augustus.

zomerfeest 2021
Zuiderpark Bossche Zomer 2020

De Bossche Zomer is eigenlijk het echte zomerfeest van 2021, want het wordt gedragen door Bosschenaren en Bossche ondernemers. ‘Voortbordurend op het succes van afgelopen zomer, zorgt De Bossche Zomer ook dit jaar voor bijzondere ontmoetingen voor bewoners, bezoekers, bedrijven en andere initiatiefnemers’. De locaties zijn verrassend, in de sfeergebieden, verspreid over de hele gemeente. Er is ruimte voor traditie maar nieuwe initiatieven worden niet geschuwd. De Bossche Zomer duurt van 1 juli tot en met 5 september.

Fun, fun, fun

Fun, fun, fun, Geen mondkapjes, kroegen kunnen tot in de late uurtjes open blijven, geen limiet aan bezoekersaantallen, festivals gaan weer los, nachtclubs en disco’s openen na anderhalve jaar weer hun deuren.

Het is duizelingwekkend wat allemaal weer kan. Maar is het safe?

November Music

De drive van Bert Palinckx van November Music

Door kenners gedreven festival gaat uit van de inbreng en wensen van muzikanten

In een interview met Bert Palinckx bespreken we zijn drive voor dit festival, geschiedenis en de toekomstplannen.

Muziekplatform KLANKGAT is een rubriek gestart waar we Bossche bands, artiesten en festivalorganisatoren interviewen over het afgelopen jaar. Hoe de corona crisis het beleid en de muziek heeft beïnvloed, wat de eigenlijke plannen waren, hoe musici en organisatoren terug- en vooruitkijken. Een terugblik naar een moeilijk 2020 en een vooruitzicht naar een onzeker 2021.

Inleiding
Bert Palinckx
November Music 2019 – ©Wim Roelsma

Het November Music Festival  is nog lang niet zo bekend als dat het verdient te zijn. “Ik hoop van harte dat we van 5 t/m 14 Nov 2021 de kans gaan krijgen om dit weer in real life mee te maken,” zegt Bert Palinckx De eerste editie van dit festival was al in 1993 toen een groep mensen (op initiatief van de gemeente Den Bosch) een festival ging organiseren dat uitging van de vrijheid van muzikanten om te experimenteren en zo iets mooi te maken. Het gevolg was een enorme creativiteit over de jaren waarin vele mooie stukken zijn gemaakt. Het Bosch Requiem wat elk jaar in opdracht wordt gecomponeerd is hier al langzamerhand een traditie geworden.

Maar het gaat niet alleen om ‘klassieke muziek’. Er wordt geëxperimenteerd met jazz, volksmuziek, en invloeden van elektronica. De artistieke leiding is sinds 1999 in handen van Bert Palinckx. Met een kleine groep medewerkers en heel wat ZZPers (op het hoogtepunt zo’n 100 man) worden in 10 dagen maar liefst zo’n 90 concerten gegeven. Vernieuwend, experimenteel en bol staand van de zeer mooie composities en meeslepende ideeën (lees enkele van mijn concert recensies er op na).

Interview met Bert Palinckx
Bert Palinckx
Bert Palinckx

Bert Palinckx is afgestudeerd aan de Technische Universiteit Eindhoven (TUE) in bouwkunde (planologie). Een vergelijking met Xenakis lag wat mij betreft voor de hand, maar Bert ziet dat anders: “Ik ben opgegroeid in Tilburg, waar ik als jongen al kennis maakte met jazz en de vele muziek die in Tilburg makkelijk toegankelijk was. Ik had dan ook al snel een bandrecorder waarmee ik allerlei opnames maakte. En door mijn belangstelling voor de contrabas kwam ik in een band terecht (met mijn broer) waarmee we al snel door heel Nederland rondtrokken met wel 40 à 50 concerten per jaar. Dus ik heb mezelf eigenlijk altijd al als muzikant gezien.”
Door de samenwerking en zijn naamsbekendheid begon hij al snel van alles te organiseren (b.v. de Paradox in Tilburg). En zo kon het gebeuren dat Henri Broeren hem vroeg om de leiding van het festival op zich te nemen. Samen met Theo van Dooremalen (zakelijke leiding) volgden jaren van groei, aanpassing aan de omstandigheden en veel, heel veel, prachtige muziek en opzienbarende concerten.

Succes van het festival

“Belangrijk en uniek voor het festival is dat het uitgaat van de inbreng en wensen van muzikanten. In vrijheid kunnen ze van alles maken, grens overstijgend. En dat leidt tot geweldig mooie en vernieuwende stukken. We hebben soms het verwijt gehad dat het wel voor een erg select publiek was, en we hebben dan ook meer toegankelijke muziek geprogrammeerd. Zo zat de zaal vol toen Louis Andriessen (Anaïs Nin) werd uitgevoerd. Ook John Zorn trok de aandacht. Maar wellicht zijn wij als Brabanders wel te bescheiden in de reclame die we voor het festival maken. Al is het ook een kwestie van bereikbaarheid, budget en dergelijke.”

Toekomst
Éliane Radigue
Éliane Radigue – ©Wikipedia Commons

“Natuurlijk hakte corona er in. Maar we moeten daar ook niet te moeilijk over doen. In een situatie van overmacht (twee dagen voor het festival in 2020 ging Nederland op slot, red) was er veel begrip bij alle deelnemers en betrokkenen. Hotels en cateraars waren heel coulant. In mijn eigen hoofd heeft het festival wel doorgang gevonden. Maar veel dingen die voor 2020 stonden geprogrammeerd hopen we dit jaar in november wel uit te kunnen voeren. Misschien met een kleiner publiek, en met de noodzaak om te streamen. Dus we gaan door met de artiesten en nemen ook het FAQ festival (gericht op elektronische muziek van 4 tot 6 November, red) onder onze vleugels. En daar misschien een nieuwtje dat er muziek van Éliane Radigue uitgevoerd gaat worden.

Conclusie

We hebben in Den Bosch veel mooie muziek in het vooruitzicht, gedreven door kenners die unieke componisten weten te strikken. Verder kan ik het belang van vroege brede kennismaking met cultuur niet voldoende onderstrepen, aldus artistiek directeur Bert Palinckx.

 

Raad voor Cultuur

Raad voor Cultuur neemt November Music op in BIS

Landelijke erkenning belang van de nieuwe muziek als genre en het festival als belangrijke vertegenwoordiger

Op 4 juni 2020 bracht de Raad voor Cultuur de adviezen uit over de Basisinfrastructuur voor de periode 2021 – 2024, de zogenaamde BIS. Goed nieuws! November Music is geselecteerd om deel uit te maken van deze landelijke Basisinfrastructuur als een van de acht geselecteerde festivals. Een mooie landelijke erkenning voor het belang van de nieuwe muziek als genre en het festival als belangrijke vertegenwoordiger in Nederland.

Uit het advies van de Raad van Cultuur:
November Music
Brendan Faegre

De raad is bijzonder te spreken over de rol die November Music speelt als katalysator van muzikale innovatie. Het festival is van groot belang voor het presenteren en ontwikkelen van de hedendaagse muziek in Nederland. Daarbij lukt het de instelling om voor dit genre een breder publiek te bereiken door het ontwikkelen van aantrekkelijke programma formats, zonder daarbij haar kernwaarden van kwaliteit en innovatie uit het oog te verliezen. Het festival speelt een gezaghebbende rol in een hecht internationaal netwerk en is van belang voor de export van Nederlandse actuele muziek.

BIS
BIS
Bosch Requiem Liknon Matzer fotografie: Angeline Swinkels

Eens in de vier jaar adviseert de Raad voor Cultuur over de toekenning van rijkssubsidies aan culturele instellingen. Dit jaar in het kader van de Basisinfrastructuur 2021-2024 (BIS).

Culturele instellingen dienen een subsidieaanvraag in bij het ministerie van OCW. De Raad voor Cultuur heeft op 4 juni 2020 zijn advies over de BIS aangeboden aan minister Van Engelshoven (OCW). Daarna worden instellingen in de gelegenheid gesteld de minister te wijzen op eventuele feitelijke onjuistheden in het advies. Waar nodig vult de raad op basis daarvan de adviezen aan. Op Prinsjesdag (15 september 2020) maakt de minister bekend welke instellingen deel gaan uitmaken van de nieuwe BIS.

November Music werkt samen in Sounds Now
November Music
November Music – Bosch Requiem 2017

Sounds Now is een nieuw samenwerkingsproject van tien Europese festivals, podia en organisaties die actief zijn in de nieuwe muziek. In juli 2019 werd het project voor 2020-2024 gehonoreerd door Creative Europe. Sounds Now beoogt actief de diversiteit in het professionele veld te vergroten. Het zetten daartoe een breed spectrum aan activiteiten op, variërend van lesprogramma’s voor en door curatoren, makers en experts, nieuwe producties, symposia en onderzoek. Vanuit de opgedane kennis stellen de festivals hun programmering en netwerken duurzaam open voor andere stemmen en nieuwe perspectieven.

Partners in Sounds Now zijn, naast November Music: Wilde Westen (BE), Festival van Vlaanderen Transit Leuven (BE), SPOR Festival (DK), Viitasaaren Kesäakatemiary (FI), Stiftelsen Ultima Oslo Contemporary Music Festival (NO), Huddersfield Contemporary Music Festival (UK), Ariona Hellas AE (GR) en Musica (BE, projectleider).

anderhalve meter

Mini concerten in de anderhalve meter-samenleving

Lockdown en corona maatregelen worden voorzichtig weggepeld zoals bij een gevaarlijk explosief

Zo’n anderhalve meter zijn we van elkaar verwijderd in de anderhalve meter-samenleving. Ver genoeg om virusdruppels tussen onze voeten te doen belanden. Alleen, hoe doen we dat straks bij concerten als die weer mogen plaatsvinden? Misschien houd jij je wel aan die anderhalve meter, maar doen anderen dat ook?

Bossche Band Battle

anderhalve meter-samenleving
Frans de Visser – Bossche Band Battle 2018

Frans de Visser van Studio Cube en organisator van de Bossche Band Battle (BBB) bracht deze week het bericht uit dat er in 2020 geen battle zal plaatsvinden. In 2021 gaat een ‘spetterende editie’ van start. Het komt niet echt als een verrassing, dit nieuws. Maar het drukt je maar eens weer op de consequenties van de anderhalve meter-samenleving.

anderhalve meter-samenleving
Clittenband BBB 2018

Frans zag de bui al hangen en koos eieren voor zijn geld. Anderhalve meter van elkaar staan in de Bossche podia. Hoeveel mensen kunnen die zalen behappen? Te weinig gezien de grootte van de meeste podia, met uitzondering van de Grote Zaal van Willem Twee poppodium waar de finale van de BBB plaatsvindt. Te weinig volk om een goede sfeer in voorrondes van de Bossche Band battle te krijgen, lijkt mij.

Festivalloze zomer 

Deze slideshow vereist JavaScript.

Evenementen zijn tot 1 september verboden. Voor de situatie in Den Bosch betekent dat geen Jazz in Duketown, geen Theaterfestival Boulevard, geen Effect festival. 2020 kan sowieso voor de evenementenbranche als verloren beschouwd worden.

anderhalve meter
Popronde 2017 Bonte Palet

Als alles loopt zoals we dat onszelf toewensen dan zou het kunnen zijn dat de podia hun deuren in september weer kunnen openen met inachtneming van die anderhalve meter. De eerste grote uitdaging c.q. test wordt Popronde dat op vrijdag 9 oktober Den Bosch aandoet. Het rondtrekkend muziekfestival heeft dan al zes andere steden zoals Nijmegen en Groningen aangedaan.

Daar zal alvast lering uit getrokken worden, maar ik zie niet in hoe de organisatie kleine locaties wil betrekken in de programmering als zinvolle podia. De foto’s spreken voor zich. En dan komt nog het November Music festival dat van 5 tot en met 15 november staat gepland. En niet vergeten, het 54ste International Vocal Competition ‘s-Hertogenbosch dat van 28 november tot 6 december duurt.

anderhalve meter
Popronde 2018 Bonte Palet

Het stemt allemaal tot nadenken, hoe die anderhalve meter-samenleving in te vullen. Het wachten is op een verlossend vaccin. Misschien moeten we ons tevreden stellen met mini concerten, unplugged, akoestisch. Uitgaan en de duimstok hanteren gaan niet samen.

De Baby Boomers zijn in ieder geval de pineut. Zij horen tot de risicogroep. Die generatie gaat concerten mijden ondanks de forever young lijfspreuk.

Interessant artikel over de anderhalve meter-samenleving.

Experimenteerdrift voor liefhebbers bij November Music

Jazz in de blender bij Benjamin Herman's Bughouse en Secret Chiefs 3

Elk jaar op een redelijk vanzelfsprekend moment strijkt November Music neer in Den Bosch, een festival “waarbij makers en componisten putten uit hedendaags gecomponeerde muziek, jazz, new world music, muziektheater, visual music, electronics & soundscapes en geluidsinstallaties.” Meestal neem ik dat soort claims net zo serieus als mensen die, gevraagd naar hun favoriete muziek, zeggen dat ze “overal wel naar luisteren.” Zo breed dat het veilig wordt. Maar op het dubbelconcert van Benjamin Herman’s Bughouse en Secret Chiefs 3 was de brede claim juist erg goed toepasbaar. En het was allesbehalve veilig.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Benjamin Herman’s Bughouse begint gelijk met het voet op het gaspedaal en haalt die er gedurende het concert niet meer vanaf. Het is punkjazz, met drums in de hoogste versnelling, stevige bas, een gitaar die af en toe als een opgevoerde saxofoon klinkt en de saxofoon als leidende melodie. Onwillekeurig doemen er bij elke saxofoon solo filmbeelden van een achtervolging door de oude stad van Caïro in me op. Ik kan me niet eens herinneren uit welke film, maar die sfeer roept het dus op. Het is wel een achtervolging van een uur lang: zoals gezegd houdt de band het gaspedaal constant ingedrukt, en dat is best pittig als je niet aan punkjazz gewend bent. Hier en daar een rustmomentje was niet ongewenst geweest.

Deze slideshow vereist JavaScript.

De New Yorkse band Secret Chiefs 3 weet dat soort momenten wel heel goed in te lassen, om dan opeens weer een muur van geluid het publiek in te blazen. De muzikale stijlen zijn even afwisselend als het tempo: van metal en surfrock naar Afrikaanse ritmes en Arabische melodieën, met jazz als basis. Die jazz merk je vooral op in de benadering, in de tempowisselingen, improvisatie, experimenteerdrift en complexiteit. In het geluid zijn de eerdergenoemde stijlen belangrijker, waarin vooral de viool erg belangrijk is voor de sfeer.

Secret Chiefs 3
Secret Chiefs 3

En dan moet ik eerlijk bekennen: eigenlijk houd ik helemaal niet zo van zulke complexe muziek. Telkens als ik de melodieën heb ontrafeld en een beetje in het ritme kom, slaat de muziek weer compleet om en kan ik weer opnieuw beginnen. Dat zegt trouwens alles over mijn smaak en niks over de bands van dienst. Maar ja, dan denk ik weer aan de claims van November Music die ik zo terloops heb gelezen. En kan ik niet anders dan concluderen dat Herman Benjamin’s Bughouse en Secret Chief 3 die toch wel erg waarmaken. Had ik hem maar serieus moeten nemen.


Foto’s: Johan van Bommel en Sandra Leijtens
Met dank aan Willem Twee poppodium en November Music