Op een zeer regenachtige Pakjesavond kwam een respectabel aantal bezoekers naar het project Proximity in Willem Twee Toonzaal. Het duo Strijbos & Van Rijswijk van Studio S&VR uit Tilburg pakt deze avond uit met een lange uitvoering van musicus, componist en producent David Chalmin.
Proximity
Proximity is een project waarin muziek, ruimte en technologie elkaar kruisen. Rob van Rijswijk geeft vooraf aan de uitvoering een korte uitleg over dat project en wat de visie van Studio S&VR zoal inhoudt.
De doelstelling van Studio S&VR is dat mensen, ruimtes en geluid/muziek in een bepaalde interactie komen, in zogenaamde ‘participatieve locatie-geluidskunstwerken‘.
In zijn voorwoord nodigt Rob van Rijswijk het publiek dan ook uit om de gehele Toonzaal te verkennen want overal staan speakers opgesteld zoals in de foyer, de kleedkamer en zelfs buiten het gebouw.
David Chalmin
David Chalmin is een Franse componist, producer, geluidstechnicus, muzikant en zanger. Hij neemt plaats achter de elektronica cockpit in de concertzaal en speelt meer dan een uur zonder onderbreking.
Hij wisselt wel telkens van plek of van instrument zoals piano en elektrische gitaar. Hij verkast tussendoor enige tijd naar Willem Twee studio’s om via de daar aanwezige (analoge) elektronica het stuk aan te sturen.
Op twee schermen in de concertzaal is Chalmin daarin te volgen. Aan het eind van het concert zingt David met hoge en kwetsbare toon. Na deze rijk melodische en harmonieuze uitvoering sprak ik kort met Rob van Rijswijk.
KLANKGAT: Wie hebben we zien spelen?
Rob van Rijswijk: David Chalmin. Is een Fransman, muzikant, gitarist maar ook producer, componist, speelt samen met Bryce Dessner (speelde drie dagen geleden ook in de Toonzaal, red.) in onder andere Dreamhouse Quartet en met de gezusters Labèque.
Aan het begin van de avond had u het over Proximity. Wat houdt dat in?
Ja, Proximity is een idee van mij en Jeroen Strijbos. Wij zijn veel met ruimte bezig en maken juist in zo’n ruimte klank- of muziekontwerpen. Met ruimtelijkheid heb je dus ook met akoestische ruimtes te maken. Dat kan heel intiem zijn maar dat kan ook een enorm groot landschap zijn. Daar hebben we de afgelopen jaren vele projecten in gedaan. In zowel kleine als enorm grote ruimtes of daar tussenin.
Met Proximity brengen we de akoestische ruimtes samen, van groot tot klein. En hoe klinkt dat dan als je een muziekstuk ontwerpt en live speelt, waarbij geluid ver weg misschien een zekere abstractie heeft en geluid dicht bij de muzikant, heel intiem kan klinken. Dat is Proximity wat nabijheid betekent.
Het klinkt misschien een beetje abstract, maar in de architectuur is het een bekend fenomeen. Als je de publieke ruimte inricht, denk je na of je mensen dicht bij elkaar wil brengen en enige afstand wil geven. Het is interessant om in geluid en muziek of je op die manier die ruimte ook kan laten ervaren.
Vooraf aan het concert gaf u aan dat jullie meer outdoors dan indoors werken en dat dit nu hier uitzonderlijk is.
In de buitenruimte breng je kunst in het alledaagse dus niet per se achter deuren in een concertzaal. We vinden het interessant om muziek specifiek te schrijven voor een bepaalde context.
Zo zijn we bijvoorbeeld uitgekomen op het strand van Terschelling en hebben een werk gemaakt voor dat strand. Zeewind, branding, daar moet je op een bepaalde manier met het geluid omgaan.
Dat random geluid omarmen wij. Je omarmt in de buitenruimte dingen die je niet kunt voorzien. Onze muziek-technologische achtergrond helpt om dan in zo’n ruimte toch klank weer meester te zijn.
Proximity hier in de Toonzaal is uitzonderlijk omdat we het binnen doen. Hoewel wij ook verwelkomen om in een context terecht te komen die we niet direct voor ogen hebben om daar weer mee te werken, want een concertzaal is ook een context. We maken gebruik van het hele gebouw dus ook de kleedkamer en de foyer. David ging op een gegeven moment live naar de Willem Twee Studio’s.
Proximity is bedoeld om in het landschap uit te voeren waarbij je je kunt voorstellen dat je mensen dichtbij je hebt, bij de cockpit maar dat er ook ver weg geluid zal klinken waardoor het landschap bijna voelbaar wordt, de grootsheid van het landschap.
David Chalmin