De Britse Jazz Nacht met onder andere Theon Cross is een waardevol initiatief van Jazz in Duketown. Want, let wel, de Britse jazzscene is springlevend en in de media wordt al gesproken over een heuse British jazz invasion. Een andere vertegenwoordiger van die Britse jazzscene is saxofonist Chelsea Carmichael die eerder deze avond is geprogrammeerd. Zij begeleidt nu landgenoot Theon Cross, mister Tuba.
Theon Cross
Theon Cross heb ik al eerder mogen meemaken. Dat was vorig jaar bij het November Music festival. Daar trad hij op in Willem Twee poppodium als bandlid van de befaamde Sons of Kemet. Ik kan me goed herinneren dat ik verbaasd keek naar de grote, zware tuba die op het podium lag uitgestald. Een instrument dat je niet direct associeert met jazz, eerder met een fanfare orkest. Hoe een mens zich kan vergissen en wat een openbaring was het om Cross te zien spelen.
Nu, hier op de Markt met Jazz in Duketown is het geen herhaling van zetten maar net zo opzienbarend als vorig jaar. De tuba is een zeer dominant instrument en Theon Cross heeft er het postuur en de stamina voor om er alles uit halen. Maar zelfs hij moet een korte pauze inlassen tijdens de set, een pauze die door gitarist Nikos Zarkias kundig wordt ingevuld. Cross wordt verder begeleid door Chelsea Carmichael op saxofoon en Patrick Boyle op drums.
Als Cross voluit blaast op de tuba, is het net alsof een groot mannetjes olifant de kudde oproept. Zonder versterking toetert Cross de toegestroomde menigte op de Bossche Markt bijeen. Het gebruik van dit ongewone instrument in de jazz wereld is een grensverlegging op zichzelf. De bastonen vormen niet het ritmisch hart van de muziek, soleren er eigenlijk omheen zoals het bij freejazz betaamt.
Bij de meer ritmische nummers vormen Cross en drummer Boyle een mooi span. De beat is hypnotisch, ja zelfs sjamanistisch te noemen. Met opzwepende jazzsolo’s, donkere elektrobeats, hiphop achtige flows en collectieve improvisaties laat hij horen waarom de innovatie Britse jazz momenteel wereldwijd door een nieuw publiek wordt omarmd.
Met zijn tuba roept Cross de geesten en demonen aan. En de mensen dansen om hem heen.