Solaris

Muzikale drone event Solaris van drie Brabantse bands

Een bewustzijn vergrotende trip door ons zonnestelsel

Vrijdag de 19de mocht ik bij deze avond van drone muziek onder de naam Solaris in de Toonzaal zijn waar drie ensembles – Ninth Wave, Drone Assembly en Autarkh Collective – optraden.

Solaris drone event

Drone muziek is een minimalistisch muziekgenre dat draait om langdurige, aanhoudende klanken (drones) met enkel subtiele veranderingen in klankbeeld. Het kenmerkende element is een continu klinkende noot, toon of akkoord dat als basis dient voor het stuk, wat een meditatieve en sfeervolle luisterervaring creëert.

Dit genre vindt zijn oorsprong in traditionele muziekstijlen, maar werd in de 20ste eeuw gepopulariseerd door minimalistische en experimentele componisten. En natuurlijk speelt tegenwoordig elektronica daar een grote rol in. Dus wat is dan beter dan De Toonzaal muziekstudio om langzaam ontwikkelende klanken op te wekken. Zeker als je dan als onderwerp de planeten pakt die majesteitelijk door het universum dansen om de zon, het Solaris drone event.

Ninth Wave

Solaris
Ninth Wave – ©Sounding Bodies

Als eerste ging Jacqueline Hamelink van Sounding Bodies samen met Arthur Kok deze uitdaging aan met de productie Ninth Wave. Sounding Bodies wil verbinding maken via de schoonheid van de muziek en de kracht van de performance en daarin ook maatschappelijk bijdragen. Beginnend met de lage sonore klanken met veranderende boventoonstructuur die zo goed op te wekken zijn in de studio speelde ze op cello klanken hier doorheen, een klankbeeld dat verrijkt werd door een gitaar als modulatiebron te gebruiken.

Solaris
Jacqueline Hamelink Studio W2 – ©Justina Lukosiute

Samen met de projectie op de achtergrond van wat er in de studio live gebeurde een meeslepend bad van geluid om je in onder te dompelen, waarbij de soms enigszins aan walviszang denkende klanken je nog verder mee namen de diepte in. Omlaag getransponeerde zang voegde aan de energie toe. Een technisch hoogstandje om dat zo aan te pakken. En eentje die de geest langzaam tot rust bracht

Drone Assembly

Na een changement was het de beurt aan Drone Assembly uit Tilburg. Die voor deze avond niet alleen gebruik maakten van de klanken uit de elektronische muziekstudio, maar ook van het orgel dat De Toonzaal rijk is. Voortdurend langzaam wisselende klankbeelden dreven voorbij en trokken je langzaam maar zeker langs de statige planeten. Ook hier viel de creativiteit op van de samenwerking tussen elektronica en traditionele klanken.

Autarkh Collective

Authark Collective
Authark Collective

Misschien nam dit collectief van elektrische gitaren en elektronica uit Tilburg je wel het diepst mee in de kou van de buitenplaneten. Vervormde klanken met onderliggende ritmiek namen je mee de naar koude stormen, oplaaiende ijsvulkanen. Dit deed echt iets met mijn bewustzijn. Een soort van high worden. Muziek om echt volledig in meegesleept te worden.

De zaal zat opvallend vol met belangstellenden wat heel fijn is. En voor iedereen die het aandurfde om weer eens iets anders mee te maken een verruimende ervaring. De blijk van waardering voor het event Solaris was met het uitbundige applaus na afloop van elk gedeelte duidelijk aanwezig. En terecht voor de mensen die hier zoveel tijd energie en aandacht in hebben gestopt, maar vooral in de ‘viering’ van het artistieke grenzen verleggen.


Fotografie: Justina Lukosiute
Cover – ©Justina Lukosiute


Solaris verwijst onder meer naar een roman van de Poolse schrijver Stanislaw Lem en een sciencefictionfilm van de beroemde Russische regisseur Andrei Tarkovsky.

Deep Imaginations (live) in Ninth Wave

FAQ Festival 2019 Félicia Atkinson en KATE NV

Over verdere uitwerkingen van composities en stukken vol belofte

Félicia Atkinson en KATE NV openen de tweede avond van het elektronisch muziekfestival FAQ 2019. Het is al weer de tiende keer dat het festival in Den Bosch wordt gehouden.

Félicia Atkinson

Félicia Atkinson Kate NV
Félicia Atkinson

De tweede avond van het FAQ festival trapt de Française Félicia Atkinson af. Geboren in Parijs in 1981 staat zij voor een meditatieve richting vol abstracte schoonheid die zij heeft opgedaan in heel wat reizen rond de wereld. Zij heeft de  l’Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts de Paris met succes afgerond en studeerde ook antropologie en moderne dans. Reden genoeg om naar een voorstelling te komen, wat heel wat studenten van de Tilburgse muziekschool dan ook hadden gedaan.

Met weinig inleiding begint Félicia Atkinson meteen met de creatie van een lage drone met enige puls er in. Langzaam maar zeker bouwt dit eenvoudige thema op met toegevoegde tik en klopgeluiden waar langzaam meer en meer natuurlijk klinkende vogelgeluiden bij komen en klanken als van temple bells. De geluiden bouwen langzaam op en terwijl de zo geschapen klankmuur voort blijft duren, speelt Atkinson een eenvoudig thema op de piano die in een lang aangehouden akkoord eindigde. Dan pakt Félicia Atkinson weer de microfoon waar ze hypnotisch langzaam Franse tekst inspreekt. Dit is de opbouw naar wat een heel mooie en meeslepende compositie had kunnen zijn.

Maar op enig moment begint het te veel van het publiek te vergen, het piano thema wordt te vaak exact herhaald, de opbouw van het stuk gaat nergens heen, de half gezongen, half gesproken tekst is onverstaanbaar en na een half uur begint het publiek te schuifelen en hier en daar zelfs te praten. Het goede van het FAQ festival is dat er echt ruimte wordt geboden aan nieuwe experimenten en dat juich ik van harte toe. Ook als het betekent dat je hier en daar een componist moet laten ontdekken dat als je gezegd hebt wat je zeggen wilde dat het dan klaar is.

KATE NV

Félicia AtkinsonKate NV
Kate NV met Hans Kulk in Willem Twee studios

KATE NV is een project van de Russische Kate Shilonosova (geboren 1989 in Kazan, Tatarstan). Haar muziek laat zich moeilijk indelen, en is door diverse stromingen beïnvloed. Niet in het minst door Japanse muziek, wat merkbaar is in de klankkleuren die ze kiest en ritmes die ze slaat. Voor deze avond gebruikt KATE NV geluiden die in de studio zijn opgenomen benevens allerlei materialen die door kloppen diverse geluiden produceren, waaronder een miniatuur zingende zaag, en een stel inderhaast aangerukte bierglazen. Door deze ritmisch een voor een te spelen, te samplen en te loopen ontstaat een patroon aan geluiden.

Enige concentratie heeft KATE NV wel nodig, want in de ontstane ritmes blijft ze geluiden toevoegen. Het begint met iets wat levendig en fris klonk, met allerlei percussie geluiden die creatief worden samengevoegd. En de opbouw van geluiden is in het begin leuk om te horen. Toch mist er hier ook diepgang, het geheel is net niet ritmisch genoeg, er ontstaat geen echte puls, de geluiden klinken op den duur nogal bijeengeraapt.

Het gebrek aan compositie en gevoel van een geheel zijn maakt dat de muziek je uiteindelijk niet echt meevoert. Dat is jammer want de stukken van KATE NV hebben de belofte in zich om iets heel moois te kunnen worden.


Foto Félicia Athinson – screenshot video Adaptation Assez Facile
Foto’s KATE NV – screenshots video KATE NV at Willem Twee Studios