electronica | KLANKGAT

nov, 2024

FAQ 2024 elektronisch festival grensverleggende muziek
Doet het er toe of we het muziek noemen en gaat het om de ervaring?

Het FAQ 2024 festival laat mensen kennis maken met een nieuwe manier van tegen geluid aankijken. Want doet het er toe of we het muziek noemen en gaat het om de ervaring?

FAQ 2024

Christina Vantzou

In een drieluik van optredens bij FAQ 2024 Friday begon het eerste esoterische stuk van Christina Vantzou als een zoetgevooisde binnenkomer. Christina heeft haar honk in Brussel. Ze concentreert zich op het maken van bijna ceremoniële muziek (ik was niet de enige toeschouwer die associaties met een Japans thee ritueel had). Daarbij maakt ze gebruik van stem, synthesizers, blaasinstrumenten en verdere elektronica.

Dit samengevoegd tot een steeds veranderend klankbeeld waarin geluiden subtiel opkomen, in een droomlandschap lijken rond te waren om vervolgens duidelijk hoorbaar ‘ als het licht van de dag’ verschijnen.
Het werk van deze avond leek ons mee te nemen op een tocht door de jungle, maar wel dichtbij de zee.

Golvend geruis, vogelgeluiden, het gedreun en gebubbel van water en golven die voorbij kwamen. Keien die in die golven tegen elkaar tikken. Heel lage geluiden van blaaspijpachtige instrumenten die dan weer aan heel lage cello’s deed denken om uiteindelijk uit te doven in verstillende vogelgeluiden. Een prachtig verstillend werk.

Mette Rasmussen & Victoria Shen

Hierna was de beurt aan deze twee dames. En dat werd wel even een schok voor veel toehoorders. Het begon met ronddraaiende LP’s op zelfgemaakte elektronica, waar met veel galm tikken en plaatgeruis meteen de boventoon voerden, begeleid door een sliert kleine bellen.

Al snel nam de manier waarop je getik en geruis kan vervormen ons mee in een ware tsunami van hoge tonen en koude poolwindachtige ervaringen. Begeleid door krachtig en met veel zelfverzekerdheid geblazen saxofoon loopjes. De tonen ontwikkelden zich tot op allerlei manieren gevormd geraas, van aangestreken snaren tot gekamde haren. En je werd bijna weggevaagd door een lijfelijk voelbaar gedreun.

Voor heel wat mensen was dit te erg en die verlieten de zaal dan ook. Voor de blijvers (en die waren na afloop heel erg enthousiast) kwam er een beloning in de vorm dat je het geluid begon te voelen. Het begon echt te leven en op een of andere manier betekenis te krijgen.

Na lang in dit geweld van tastbare geluiden ondergedompeld te zijn geweest eindigde het stuk met een werkelijk prachtig geblazen (door Mette) Roemeens vogelfluitje. Kunstige riedels van een roodborstje leken voorbij te komen. Dit stuk deed je kennis maken met een stuk oergeweld dat ook in de natuur voorkomt en waar onze standaard gevoelens over mooi of niet mooi echt niet relevant meer zijn.

Na afloop sprak ik buiten met een aantal mensen die het weliswaar geweldig vonden, maar ook een poosje rust nodig hadden in de buitenlucht om hun hersens weer even in de normale versnelling te krijgen.

Truus de Groot

Truus pioniert al sinds de eind 70er jaren met elektronische muziek. Vrijwel meteen na Mette en Victoria stond ze in de lobby, met een achtergrondprojector en een chaospad (zo te zien). En ze had terecht heel wat belangstelling.

Haar muziek werd gekenmerkt door krachtige ietwat Arabisch aandoende ritmes maar op een heel luchthartige manier. Het geheel werd enorm meeslepend en funky, met een vrolijke blik op het leven zal ik maar zeggen. Heel lekker om weer in te dalen in de ‘normale’ muziek paradigma’s. FAQ 2024, het doet altijd wat met je.

Christina Vantzou

Mette Rasmussen

Truus de Groot

jan, 2024

Younes Zarhoni baseert zijn zang op oude Sufi traditie
De eeuwenoude teksten en polyfone zang roepen voor ieder andere beelden op

Younes Zarhoni is een Belgisch-Marokkaanse elektronische muzikant, multidisciplinair kunstenaar en geluidsontwerper gevestigd in Brussel. Voor zijn teksten gaat hij eeuwen terug. Het zijn mystieke klassiek Arabische teksten uit de tiende en elfde eeuw. KLANKGAT sprak hem na zijn set in de Spiegelzaal in Willem Twee bij het PRESENT festival.

Younes Zarhoni

KLANKGAT: Uit welke traditie komt de zang?
Younes Zarhoni: Het zijn mijn eigen composities. Alle stemmen zing ik zelf in. Per stuk zijn het zo’n vier tot zes stemmen, eigenlijk. De teksten zijn tiende eeuws, elfde eeuwse mystieke poëzie. Het is klassiek Arabisch.

De teksten zijn voornamelijk van twee auteurs. De een komt uit het huidige Andalusië en de andere uit wat vroeger Perzië (Iran) heette. Het waren twee poëten, filosofen, mystici, punkers van hun tijd eigenlijk. Ik werk voor een deel met die teksten en dan creëer ik mijn eigen compositie daaromtrent. Ik creëer eigenlijk een soort polyfonie (lett. ‘veel stemmen’).

Komt het uit de Sufi traditie?
Het heeft wel zeker raakvlakken. Het zijn twee auteurs die ver voor hun tijd waren in de mystiek en in de Sufi traditie.

Het deed mij ook denken aan het oude Egypte. Beelden kwamen bij mij op van een dodenritueel.
Oh ja? Het is wel mooi dan, dat dat jou doet reizen naar die tijd. Dat is het bijzondere aan muziek, natuurlijk. Voor mij blijft het wel een soort verhaal, een roadmovie. Verschillende elementen uit mijn biotoop, uit mijn dagelijks leven. Ik werk heel veel met cirkels.

inner circle Spiegelzaal – ©Mickey Obo Photo

Daarom wil je ook graag mensen om je heen hebben.
Ja. Het zijn vier stukken. De mensen zitten in een inner circle om mij heen. Ik maak gebruik van arpeggio’s [arpeggio is een akkoord waarvan de noten ná elkaar klinken in plaats van tegelijkertijd, red.].

Daarnaast neem ik geluiden op die mensen horen als ze onderweg zijn, in de trein of het water dat aan het stromen is of het geknetter van vuur, een van de vier elementen, aarde, water, lucht en vuur. Dus eigenlijk cyclisch, ik werk veel met cycli. Vandaar vier stukken, de vier momenten van de dag , de vier seizoenen. Je kan daar verschillende elementen aan koppelen.

Maar de cirkel, de vorm van de cirkel is voor mij wel belangrijk, de inner circle zoals we er hier in de Spiegelzaal bij zitten, de speakers in een cirkel. Oorspronkelijk is de vormgeving een stellage maar vanavond is het een performance.

Fotografie: Mickey Obo Photo

Younes Zarhoni Live @ KRAAK FESTIVAL 2023

dec, 2023

Tin Men and the Telephone spelen ‘It’s About Time’
Tijd en muzikaal vakmanschap bepalen vanavond alles in Willem Twee Toonzaal

Het concert van Tin Men and the Telephone vindt plaats in de Toonzaal. Tot mijn schande moet ik bekennen dat ik, buiten carnaval, hier tot nu nog geen voet binnen heb gezet. Dit terwijl de Toonzaal geroemd wordt om haar programmering en voortreffelijke akoestiek. Maar ja, jazz hè… (knipoog).

Tin Men and the Telephone

In het kader van horizonverbreding binnen KLANKGAT, ben ik uitgenodigd om met onze hoofdredacteur een jazzoptreden te bezoeken. Niet een genre waar ik veel ervaring mee heb, los van toentertijd wat coronasessies en een bezoek aan het jaarlijkse Jazz In Duketown.

Het merendeel van de stoelen in de zaal is bezet als het trio het podium opkomt. Tin Men and the Telephone bestaat uit een drummer, bassist en een pianist. Het hele optreden is instrumentaal, afgezien van soundbites die met sommige stukken meelopen.

Achter de muzikanten hangen drie langwerpige beeldschermen, die de pianist tijdens het spelen bedient, en waarop teksten, golfinstructies, en opnamen van het optreden van vanavond te zien zijn.

Met die opnamen wordt gespeeld, door ze versneld af te spelen, of achteruit, en zo basis vormen voor een aantal stukken. Alle stukken, en de daarbij horende beelden, zijn gebaseerd op tijd. Een belangrijk aspect van het leven, en niet in het minste van muziek. Timing kan een muziekstuk maken of breken. Maar daarover geen zorgen bij ‘The Tin Men… ’.

Het trio vult elkaar naadloos aan. Uit de piano klinken klanken die de ene keer wat meer klassiek georiënteerd zijn, een andere keer meer bluesy. De elektronica die ingezet wordt voelt niet geforceerd. Beeld en extra geluid, buiten dat van de muzikanten, trekken dit optreden naar een nog hoger, vollediger plan.

Drums en bas krijgen alle ruimte om gaandeweg een stuk een eigen pad te volgen, en zo gedrieën op bijna magische wijze, tot een coherent geheel te komen. Zo elkaar in vrijheid opzoeken en weer vinden vereist
muzikaal vakmanschap.

Het optreden blijft luchtig door het grappig te houden. Ongeveer halverwege kondigt het middelste beeldscherm een zeven minuten bassolo aan, waarbij de twee andere muzikanten het podium verlaten. Een bassolo overigens, die op me overkwam alsof ik als jongetje naar een oom luister die een verhaal vertelt. In woorden die je nog niet kent, maar door de toon vriendelijk en vertrouwd voelt.

Luchtig, maar met een boodschap, is de tijdreis die begint bij de big bang, en langs dinosaurussen en ‘early civilisations’ leidt naar G. Wilders die ‘Nederland bedankt’. The end of civilisation zoals duidelijk in beeld staat? De tijd zal het leren.

Tin Men and the Telephone: World Domination Part One: Furie (2018)

okt, 2023

Velocity Made Good maakt er een feest van
Live drums en gitaar kruisen moeiteloos door de loops van de beats en tonen uit synthesizers en laptop

Ik interviewde Thomas Venema en Wytse Dijkstra van Velocity Made Good (VMG) afgelopen september in Willem Twee Studio’s. Ze waren daar aan het stoeien met analoge synthesizers. De geluiden die ze in en op de Waddenzee opnamen, verwerkten ze naar een liveset dat nu met Popronde Den Bosch in Willem Twee voor de eerste keer te horen is. Een echte primeur voor Den Bosch.

Velocity Made Good

De soundcheck heeft nogal veel voeten in de aarde. Het zit ‘m voornamelijk in de laptop van Wytse Dijkstra. Na veelvuldig heen en weer geloop van de geluidstechnicus kan uiteindelijk de duim omhoog.

VMG aarzelt geen moment en zet zonder mededogen meteen hard in. Een golf van razende tonen en knalharde beats barst los, begeleid door de lichtbundels van de nieuwe lichtinstallatie van Willem Twee. Fantastisch allemaal. Het publiek is er even stil van en laat het over zich heen komen.

Thomas Venema vertelde in het interview dat de geluiden van de mast van hun zeilboot verwerkt is in hun liveset. Maar als je weet dat het er zit dan…. Dat is ‘m. Den Bosch wordt sowieso de eerste plek waar we het zullen gaan spelen, beloofde hij. Bij deze is die belofte ingelost.

©Mickey Obo Photo

Thomas pakt de microfoon en vraagt de mensen om dichter bij het podium te gaan staan. “We gaan lekker dansen.” Daar hebben de mensen wel oren naar. Popronde Den Bosch nadert zijn einde en dan is het zoals gebruikelijk de beurt aan de electronica en dance. En zwijgen de scheurende gitaarbands.

Hoewel dat ook niet helemaal het geval is, want op sommige tracks pakt Thomas zijn elektrische gitaar en zit Wytse achter de drumkit. De set komt goed op stoom en deze techno show van Velocity Made Good houdt tot het eind de grip goed vast.

Foto’s: Mickey Obo Photo
Lees het interview met Velocity Made Good.

dec, 2019

Lakshmi krijgt pas rust in haar hoofd bij tankstations
Theatertour reprise ADEM blaast de laatste adem uit in de Verkadefabriek in Den Bosch

De voorstelling ADEM van zangeres LAKSHMI in de Verkadefabriek duurt pakweg een uur en drie kwartier en geeft een inkijk van wat zich afspeelt in het hoofd van deze zangeres. LAKSHMI genoemd naar de Hindoestaanse godin van het licht geeft zelf de voorkeur aan de nacht Ziedaar haar tweestrijd.

Theatertour LAKSHMI – ADEM – monologen

In haar eerste monoloog vertelt LAKSHMI dat zij op consult is geweest bij een psycholoog. Die zei echter dat er geen specifieke diagnose kan worden vastgesteld. Daar zit je mooi mee te kijken, terwijl het nimmer rustig in je hoofd is. “Ik ben nooit alleen,” verzucht LAKSHMI in de microfoon. Pas bij tankstations komt ze enigszins tot rust, genietend van de geur van benzine. “Als ik onderweg ben, wil ik telkens ergens stoppen.”

In de vierde monoloog ziet zij een vrouw een sandwich met bacon en ei eten. Zij wil de vrouw wijzen op het dierenleed van varkens en kippen, maar bezint zich want is zij zelf zoveel beter? Ze draagt leren schoenen en heeft een dikke wollen jas aan. En misschien hebben kinderhandjes er wel aan gewerkt? Een pijnlijke en wrange gedachte. Hedendaagse verontwaardiging meteen afgeremd door niet aflatende zelfinzicht.

De kern van de voorstelling ADEM zit ‘m in de derde monoloog als LAKSHMI beschrijft hoe de eerste ‘inademing’ van een geliefde zo’n louterende uitwerking op haar heeft. Dat zij gelukkig is. Helaas is het niet van lange duur en vertelt ze dat ze het benauwd heeft. “Ik hijg als ik de trap oploop.” Een liefde in ademnood, hoe schrijnend kan zoiets zijn.

Is er een uitweg, een verlossend antwoord voor deze dilemma’s, die stemmen in haar hoofd? Ik hoor het zelf niet uit de mond van LAKSHMI komen en ben daar blij mee. Een avond met makkelijke oplossingen, daar zit niemand op te wachten.

Theatertour LAKSHMI – muziek & visuals

In samenwerking met regisseur Vincent van den Elshout presenteert LAKSHMI een knap vormgegeven voorstelling. De elementen zijn simpel, de stijl is sober en de uitwerking zeer effectief. Een prachtig samenspel van licht, lichtshow, bühne verdeling, projectie & suggestie. En natuurlijk muziek, de pop-noir van LAKSHMI. Wie denkt dat ADEM een aaneenrijging is van monologen, heeft het fout. Muziek is de hoofdmoot.

Bij het binnenkomen in de Grote Zaal ligt iemand op een piano geheel omwikkeld in een dikke rode jas. Het vermoeden dat LAKSHMI eronder ligt, wordt bewaarheid als de voorstelling begint met het sterke openingsnummer When no one sees me van het album Siren. Het is een lekker up tempo, gevolgd door On the run. LAKSHMI speelt piano met haar rug naar het publiek gekeerd.

Pas bij het derde nummer Saturday draait zij zich om. Up tempo housebeat of ballads met stemmige viool, het maakt niet uit, deze zangeres blijft zuiver van stem, helder en krachtig. Haar drie begeleiders, Rogier van Roosmalen (drums), Pauline Koning (viool) en Ron Peters (gitaar/keys), zijn topmuzikanten. Vooral het vioolspel van Pauline geeft net dat mystieke extra aan de nummers en de visuals. In het korte instrumentale nummer Ihtaca is de viool dominant en is de invloed van Philip Glass onmiskenbaar.

Het podium is in twee delen opgebouwd en van elkaar afgescheiden door een transparante projectiescherm. Dat geeft de licht- en special effects crew de gelegenheid om te toveren met licht en schaduw. De beelden versterken de act van LAKSHMI. Soms sinister, spooky en soms gewoon lief als er een groot liefdeshart wordt geprojecteerd. Achter het scherm staan de drie begeleiders in het halfduister als poppen in een schaduwspel. Pop noir waardig, deze visuele opstelling.

De show houdt er een goed vaart in, onderbroken door zes monologen van afwisselende duur. Het recente album Siren (2018) komt deze avond in de Verkadefabriek het meeste aan bod. De nummers Ahaa, Waiting till the sun comes up, Empty, Stronger (kort stukje) en After hours staan op dat album. In totaal zijn er 86 voorstellingen geweest en is deze donderdag 19 december in de Verkadefabriek de laatste van de theatertour en reprise.

Na afloop dankt LAKSHMI haar band en speciaal de geluids- en lichtcrew.

Band LAKSHMI ADEM in de Verkadefabriek
Drummer/synth bas : Rogier van Roosmalen
Violiste/backings : Pauline Koning
Gitaar/piano/elektronica: Ron Peters

nov, 2019

PLUG met live electronics van Graham Dunning als hoogtepunt
Werkwarenhuis speelveld van ambient en electronica smaldeel van November Music 2019

PLUG is het event voor de diehards, de fijnproevers van electronica muziek, ambient en weirde soundscapes, al dan niet via digitale weg gerealiseerd. Vanuit dat oogpunt is het afwachten wat je voorgeschoteld krijgt op dit onderdeel van November Music 2019. PLUG vindt 9 november plaats in het Werkwarenhuis aan de Tramkade.

PLUG

PLUG vindt dit jaar voor de eerste keer plaats in het Werkwarenhuis aan de Tramkade. In het Werkwarenhuis zijn er genoeg ruimtes waar kunstenaars en publiek elkaar kunnen treffen op een meer ongedwongen manier en setting. PLUG wordt samengesteld door het team van Willem Twee toonzaal en studio’s dat ieder jaar ook het FAQ-festival organiseert.

BRASS

Op de zolder van het Werkwarenhuis hebben diverse geluidskunstenaars hun installaties opgesteld. Eén van hen is de Vlaamse theatermaker Kris Verdonck met het project BRASS. Bij BRASS komen mensen niet aan te pas. Het is een door technologie aangestuurde geluidsinstallatie.

De drie sousafoons die in de ruimte hangen, lijken uit zichzelf te spelen. De instrumenten draaien traag rond hun as waardoor het ene moment klanken samenkomen en daarna weer van elkaar verdwijnen, een slow motion doppler effect. Vervreemdend, zeer amusant en prachtig gevisualiseerd.

Dictaphone

Rond 23.00 uur treedt de eerste act van de avond aan. Het is de Berlijnse band Dictaphone, bestaande uit Oliver Doerell, Roger Döring en violist Alex Stolze. Het licht in het Werkwarenhuis wordt gedimd om zo de geluiden die Dictaphone voortbrengt dieper tot je door te laten dringen.

Op het beeldscherm achter de musici verschijnen oude foto’s van rond 1900. Daarop is te zien dat mensen aan tafel een séance houden. Dat was toen een zeer populair tijdverdrijf van de culturele élite. Tijdens zo’n spirituele sessie werd het licht sterk gedimd. De overeenkomst met PLUG is duidelijk.

Gesprekken verstommen of worden zachter voortgezet. De samensmelting van electronica met analoge instrumenten (klarinet) werkt zowat meteen op je innerlijk. Instant Mindfulness. Als je van Tuxedomoon, Pram, Erik Satie of Asmus Tietchens houdt dan zit je hier nu goed. Helaas serveert de horeca hier geen Tibetaanse yakboterthee.

Tomaga

De tweede act, Tomaga, is van een duo dat uit Londen komt. Zij gaan verder dan hun collega’s uit Berlijn. Waar Dictaphone stopt daar begint Tomaga eigenlijk. Deze PLUG gig is er een van percussie, synthesizer sounds en volle klankeffecten die diep tot je doordringen. Rustgevend maar dan van de energieke soort. Ambient en vol grooves hoewel dat bijna in tegenspraak lijkt. Je kan er een hele dag naar luisteren, meenemen in bed en weer fris wakker worden. PLUG in PLUG out.

Graham Dunning
PLUG 2019 wordt afgesloten met een set van Graham Dunning. En waar Tomaga stopt daar start Graham, nee daar beukt hij in met ongelooflijke beats die eindeloos en haast monotoon doordreunen. Even snak je naar een verandering maar dan wordt je gevangen door die eindeloos repeterende beats en gemanipuleerde vocals.

Dunning doet deze derde set van PLUG helemaal live en noemt het zelf live-electronics & live-coding. Als hij een plateau van vinylplaten naast zijn instrumentarium opstelt en daar eieren op plaatst zou je daar live-cooking aan toe kunnen voegen.

Dunning is niet meer te stoppen en haalt de eieren weg en plaatst plastic plugs in de bovenste plateau die door rubberen slangetjes aangeraakt worden. Op hun beurt zijn die slangetjes verbonden met de elektronische apparatuur. De geluiden die de rubberen plugs en slangetjes produceren manipuleert hij verder. Graham Dunning improviseert naar hartelust met mathematische precisie. Hij is zowel sluitstuk als het hoogtepunt van deze PLUG editie 2019.

mrt, 2019

Potje knallen met Knalpot derde dag FAQ festival
In een psychedelische trip naar een hoogtepunt

Op zaterdag 23 maart, de laatste dag van het FAQ Festival, wordt het nog één keer een potje knallen met Knalpot in Willem Twee Poppodium. Knalpot en Locust hebben van plek gewisseld deze avond, dus dat betekent dan dat Locust als eerste mag. Deze producer maakt experimentele elektronische muziek met een dikke beat, waarop je niet direct gaat dansen. Dat wordt dan ook niet gedaan.

Het handjevol liefhebbers staat geïnteresseerd te kijken naar de man achter zijn laptop en naar de visuals op het scherm achter hem. Zonder ombouw pauze begint Knalpot direct na afloop van Locust aan hun show. Er hoeft niet omgebouwd te worden, want de set van Knalpot staat al klaar, niet op, maar vóór het podium. Maar er blijft genoeg ruimte over in de zaal, want echt druk is het nog steeds niet.

Knalpot

Knalpot bestaat uit gitarist Raphael Vanoli en drummer Gerri Jäger, die daarnaast nog een berg elektronica tot hun beschikking hebben. Twee gitaren, een bas synthesizer en gigantisch veel pedalen op de grond bij de gitarist en de drummer maakt gebruik van een casio keyboardje en allerlei knoppen voor effecten op de drums.

Het tweetal van Knalpot, uitgedost met zonneklep en T-shirt met hondenkop erop, begint met een traag nummer met een redelijk simpel drumritme. Gitarist Raphael heeft een effect op zijn twaalfsnarige gitaar ingesteld, waardoor hij klinkt als een geluid uit het Atari computerspel Space Invaders. Maar simpel is hun spel allerminst en het experiment wordt niet geschuwd. Zo wordt er regelmatig van maatsoort gewisseld en de gitarist blaast tijdens het spelen op zijn snaren en gebruikt zijn mond als klankgat lijkt het, waardoor hij een heel bijzonder geluid creëert.

Psychedelische jam
Knalpot wekt af en toe de illusie aan een psychedelische jam bezig te zijn, allebei in hun eigen wereld. De drummer die quasi lui de gitaarlijn volgt en het doet lijken alsof hij zich inhoudt zodat ie nog nét binnen de maat drumt. Je zou hem bijna aan willen duwen bij wijze van spreken. De nummers variëren van dromerig langzaam tot uptempo rocknummers. Het zijn vaak repeterende ritmes waar je helemaal ingezogen kunt worden als je je eraan toegeeft, die steeds verder uitgebouwd worden met allerlei drum fills om tot een hoogtepunt te komen. Een fijne ervaring.

De eerstvolgende gelegenheid om Knalpot te zien is vrijdag 5 april in concertzaal OCCII in Amsterdam Zuid. Zou ik zeker even heen gaan als je in de buurt bent.

Foto’s: Johan Kramer en screenshots video KNALPOT – EFFE ZITTE

mrt, 2018

FAQ Festival 2018 sluit af met acid-techno
Beklemming, humor en superieure speelsheid wisselen elkaar af

De derde avond van het FAQ Festival 2018 sluit zaterdag 24 maart af in de Grote en Kleine Zaal van het Willem Twee poppodium. De apparatuur van de dj’s in de Grote Zaal staat niet op het podium, maar is pal daaronder in de zaal op tafels geplaatst. Letterlijk laagdrempelig en gelijkvloers om zo de benaderbaarheid van de artiesten te onderstrepen.

In de Grote Zaal staan twee schermen op het podium waarop beelden te zien zijn die de sets visueel begeleiden. Ook het licht is aangepast aan dit evenement. Uiteindelijk mondt de avond uit in een nachtelijk techno dance event als je het schema van de line-up even goed bekijkt.

Schema line-up FAQ Festival Poppodium

Grote Zaal
20.00-20.30 Nimble Philip
20.30-21.15 Damien Dubrovnik
21.15-21.30 Nimble Philip
21.30-22.15 Gelbart
22.15-22.30 Nimble Philip
22.30-23.30 Daedelus
23.30-00.30 Ross From Friends
00.30-02.30 I-F
02.30-03.30 Unit Moebius

Kleine Zaal
21.00-22.00 Rotibabi & Will Oirson
22.00-22.45 Arvid & Marie
22.45-23.00 Rotibabi & Will Oirson
23.00-23.45 Julian Edwardes
23.45-00.00 Rotibabi & Will Oirson
00.00-00.45 Tempodooloo
00.45-01.00 Rotibabi & Will Oirson
01.00-03.00 Spatial Collective & Iris Rijskamp

Nimble Philip

Nimble Philip opent de avond. Het is nog vroeg, 20.00 uur en alleen de Grote Zaal is op dit tijdstip open. In de Kleine Zaal zijn medewerkers nog druk bezig met wat hen bezig houdt. Nimble betekent lenig, vlug, rap en dat is niet meteen te zien als je deze dj aan het werk ziet en wat hij draait. Voortkabbelende ambient en geluidseffecten vullen de zaal. Het wachten is op de sonische act van het Deense duo Damien Dubrovnik.

Damien Dubrovnik

Het duo Damien Dubrovnik bestaat uit Loke Rahbek en Christian Stadsgaard en verhalen over hun onrustbarende act hebben inmiddels ook Den Bosch bereikt. Als je de twee mannen echter zo op het eerste gezicht ziet dan lijkt er weinig aan de hand. Twee blonde mannen in helder witte overhemden staan achter een keyboard en synthesizer geluid te manipuleren. Op het grote scherm achter hen verschijnen beelden in zwart-wit van allerlei insecten. Insecten die door hun uiterlijk toch al veel lijken op het galactisch monster uit de sf-film Alien, zeker nu ze groot op het scherm verschijnen.

De uitvoeringen van Damien Dubrovnik zijn op vloerniveau met het publiek los om zich heen. Benaderbaar, zo lijkt het, behalve dan als Loke Rahbek achter de dj-tafel vandaan komt om achter twee microfoons te beginnen aan zijn performance waar menig metalband jaloers op zou zijn. Onverstaanbare woorden, donker, hees brullend, grommend en schreeuwend in staccato. Rahbek lijkt wel een sjamaan wiens geest door een demon in bezit is genomen. Ondertussen verwekt Stadsgaard de ene sonische orkaan na de andere. De zwarte en beklemmende energie die loskomt, houdt het publiek geboeid. Niemand die zich verroert. Pas als Rahbek een kleine buiging maakt, is die ban gebroken.

Gelbart

Na een intermezzo van Nimble Philip komt iemand compleet anders in de persoon van Adi Gelbart uit Berlijn, kunstenaar, dj en ‘mad professor’. In zijn video Vermin stelt hij dat de mensheid afkomstig is uit groenten, de ui bijvoorbeeld, die door buitenaardse wezens miljoenen jaren geleden op Aarde zijn geplant. Vreemdsoortige en fantasie wezens duiken op in zijn werk.

Gelbart maakt relatief korte stukken terwijl de meeste andere artiesten op deze FAQ- driedaagse een lange set maken die hun hele optreden beslaat. Dat past ook bij de luchtigheid van zijn persoon: hij is humoristisch en lekker maf. Met zijn muziek is het net zo gesteld. Hij springt vlot van genre naar genre. Het kost hem allemaal geen moeite en hij geniet zichtbaar van de vele reacties uit het publiek. Daarnaast is hij een hele goede musicus. Gelbart is de perfecte sidekick die dit festival nodig heeft.

Daedelus

Ook na Gelbart verzorgt Nimble Philip het intermezzo, terwijl de wereldberoemde Daedelus uit Los Angeles achter de dj-tafel verschijnt, de man waar velen reikhalzend naar toe hebben gekeken. Daedelus aka Alfred Darlington of Weisberg-Roberts is gewend in wereldsteden op te treden en in bekende locaties zoals The Boiler Room in New York en Londen. En nu – of all places – in Den Bosch in het Poppodium van Willem Twee.

Daedelus is binnengehaald door de organisatie van het FAQ Festival dankzij de unieke analoge studio van het Concertzaal. Als eerste artist-in-residence kan hij daar werken aan een nieuw album dat handelt over de Boerenoorlogen in Zuid-Afrika [vrijheidsoorlogen tussen de Boeren en de Britten, red]. Dat album komt in het najaar van 2018 uit en is de afsluiting van een drieluik. Daedelus vindt het werken met die oude analoge Philips synthesizer ‘amazing’.

Daedelus als vanouds gekleed in een negentiende eeuwse outfit van een Engelse dandy is een klanktovenaar die met superieur gemak een set van een uur kan spelen die geen enkel moment verveelt. Zijn grip op het toegestroomde publiek is verbazingwekkend. Zachtjes meedeinen met het hoofd op de beat en soms een pasje, maar het is meer gespannen toekijken hoe deze grootmeester het klaarspeelt.

Het plezier spat er vanaf en lokt enthousiaste kreten uit. Daedelus beweegt zich ook typisch met heel snelle en afgemeten bewegingen, bijna robotachtig. De set is in veel delen opgebouwd en soms wens je dat hij die delen verder uitspint en ombuigt naar een dansbare track. Dat is echter aan de dj’s die na hem staan geprogrammeerd.

Electro

Meteen na het fenomenale optreden van Daedelus neemt dj Ross From Friends de zaal mee in zijn sound die de springplank vormt naar de opzwepende electro en italo-disco van dj I-F (Ferenc E. van der Sluijs) uit Den Haag en als afsluiting de acid-techno van Unit Moebius eveneens uit Den Haag.

In de Kleine Zaal sluiten Spatial Collective en dj Iris Rijskamp deze negende editie af die meelift met de omschakeling naar de zomertijd.